Zmiany w strukturze i czynności błony podstawnej stanowią zasadniczy element mikroangiopatii cukrzycowej i w ciągu ostatnich lat błona ta stała się przedmiotem szczególnego zainteresowania. Skład i struktura błony podstawnej. Błona podstawna jest utworzona przez substancję bezpostaciową o dużej gęstości elektronowej, mieszczącą się na zewnątrz błony komórkowej i oddzielającą komórkę od przylegających tkanek. Spełnia ona 2 ważne funkcje: jest półprzepuszczalnym filtrem oraz stanowi podporę i (lub) łącznik między warstwą komórek a przylegającą tkanką łączną. Mimo bezpostaciowego wyglądu w mikroskopie elektronowym można wyróżnić w niej cienkie włókienka o średnicy 30—40 nm (A) oraz drobnoziarnistą, substancję podstawową. Głównym składnikiem włókienek jest kolagen, zaś substancji podstawowej — glikozaminoglikany (mukopplisacharydy) i niekolagenowe glikoproteiny. Na część węglowodanową przypada około 10% suchej masy błony. Kolagen błony podstawnej różni się od kolagenu tkanki łącznej większą zawartością hydroksylizyny i hydroksyproliny (3-OH-proliny) oraz związanych z tymi aminokwasami cząsteczek galaktozyloglukozy, obecnością heteropolisacharydów, a także dużej ilości cysteiny, mniejszą natomiast zawartością alaniny. Poza różnicą składu cechuje go także odmienna struktura. W przeciwieństwie do kolagenu tkanki łącznej, w którym podstawową jednostkę stanowi spiralny łańcuch a! o masie cząsteczkowej około 95 000, w kolagenie błony podstawnej długość spiralnych łańcuchów jest różna, przy czym są one połączone „koniec do końca” na przemian z niespiralnymi łańcuchami polipeptydowymi o odmiennym składzie, połączonymi z kolei poprzecznie wiązaniami dwusiarczkowymi. Prawdopodobnie struktura tych nitek jest rozmaita w różnych błonach podstawnych. Podług niektórych badaczy podstawowym składnikiem włókienek błony podstawnej jest cząsteczka prokolagenu (o masie cząsteczkowej około 150 000), zawierająca w środku właściwy spiralny łańcuch kolagenu, a po obu końcach niespiralne propeptydy o odmiennym składzie. Zróżnicowanie genetyczne prokolagenu może tłumaczyć różne długości łańcuchów kolagenu, jaki uzyskiwano z różnych błon podstawnych. W procesie dojrzewania kolagenu istotnymi etapami są: hydroksylacja lizyny i proliny do hydroksylizyny i hydroksyproliny, katalizowana przez swoiste hydrolazy, oraz następcza glikozylacja, polegająca na przyłączeniu do tych hydroksyaminokwasów galaktozy i glukozy za pomocą wiązania glikozydowego przy udziale swoistych transferaz: galąktozowej i glukozowej. Odrębna transferaza katalizuje przyłączenie do argininy wspomnianych wyżej grup heterpolisacharydów. Przeciętnie na 10 cząsteczek disacharydu przypada jedna cząsteczka hetropolisacharydu. Niewiele wiadomo o katabolizmie kolagenu błony podstawnej. Badania innych glikoprotein wskazują, że białka te są rozkładane do aminokwasów przy udziale proteaz, zaś część węglowodanowa jest degradowana przez swoiste glikozydazy. W substancji podstawowej błony podstawnej głównym składnikiem są glikozaminoglikany (m.in. siarczan heparanu i kwas hialuronowy), uformowane w postaci proteoglikanów. Są to duże kompleksy, składające się z jądra białkowego i przyłączonych do niego licznych glikozaminoglikanów, kwasu hialuronowego i białka stabilizującego strukturę tych agregatów. Prawdopodobnie glikozaminoglikany przesądzają o właściwości filtracyjnej błony podstawnej. Obok proteoglikanów innym komponentem substancji podstawowej błony podstawnej są niekolagenowe glikoproteiny. Przypuszcza się, że różnica pomiędzy anatomicznymi odmianami błony podstawnej w większym stopniu dotyczy zawartości i składu proteoglikanów i niekolagenowych glikoprotein niż kolagenu.
O autorze
Podobne wpisy
Ostatnie wpisy
zakątek zdrowia
Archiwa
- marzec 2022
- styczeń 2022
- wrzesień 2021
- sierpień 2021
- czerwiec 2021
- maj 2021
- kwiecień 2021
- grudzień 2020
- listopad 2020
- maj 2020
- kwiecień 2018
- marzec 2018
- luty 2018
- styczeń 2018
- grudzień 2017
- listopad 2017
- październik 2017
- wrzesień 2017
- sierpień 2017
- lipiec 2017
- czerwiec 2017
- maj 2017
- kwiecień 2017
- marzec 2017
- luty 2017
- styczeń 2017
Kategorie
Warto przeczytać
- Lipodystrofia insulinowaJest to miejscowe powikłanie leczenia insuliną, polegające’na zaniku tkanki tłuszczowej podskórnej, niekiedy, także przylegających mięśni, w miejscu wstrzykiwania insuliny (lipoatfophia insulinica). Czasem …
- Badania laboratoryjne nefropatii cukrzycowejW początkowym okresie nefropatii cukrzycowej, przy zachowanej wydolności nerek, stwierdza się białkomocz przekraczający przeważnie 2—3 g/d, zaś w surowicy zmniejszenie stężenia albumin, …
- Rozkład posiłków w ciągu dniaW prawidłowym żywieniu chorych na cukrzycę duże znaczenie ma rozłożenie spożycia węglowodanów na możliwie dużą liczbę posiłków. Zapobiega się w ten sposób …
- Budowa, biosynteza i wydzielanie somatostatynySomatostatyna jest krótkim cyklicznym polipeptydem, liczącym 14 aminokwasów (somatostatyna 14 = SS14), o masie cząsteczkowej 1638, może także występować jako peptyd liczący …
- Cukrzyca steroidowaTym mianem określa się zaburzenia przemiany węglowodanów występujące w chorobie i zespole Cushinga, w ektopowym wytwarzaniu ACTH (w niektórych nowotworach), a także …
- OtyłośćDynamika zmian stężenia insuliny (IRI) we krwi ludzi zdrowych zmienia się w ciąży, w otyłości i w okresie głodzenia. W ciąży wskutek …
- Terenowa poradnia cukrzycowaJest ona zwykle częścią wielospecjalistycznego ambulatoryjnego ośrodka służby zdrowia, przeznaczonego dla większej liczby mieszkańców (województwa, dużego miasta). Dostateczna sieć tych poradni decyduje …
- AkromegaliaW przebiegu hormonalnie czynnego guza wychodzącego z komórek kwasochłonnych części gruczołowej przysadki, dającego u dorosłych obraz akromegalii, cukrzycę stwierdza się w około …
- KatecholaminyHormony te, a zwłaszcza adrenalina, hamują wydzielanie insuliny, co stwierdzono w badaniach in vitro oraz in vivo. Komórki B mają receptory adrenergiczne …
- Leczenie cukrzycy w przebiegu zakażeńZakażenia łagodne i przewlekłe, które nie pogarszają stanu metabolicznego, nie wymagają modyfikacji dotychczasowego leczenia cukrzycy. Natomiast zmiana — najczęściej przejściowa — uprzednio …
- Pierwotne uszkodzenie włókna osiowego związane z zaburzeniem przemiany mioinozytoluZawartość tego cyklicznego poliolu, będącego jednym z 9 stereoizomerów inozytolu i mającego uznane działanie biologiczne, jest w nerwach obwodowych 30 razy większa …
Najnowsze komentarze