Z błony śluzowej żołądka i jelit wszystkich kręgowców uzyskano substancję o właściwościach immunologicznych i częściowo biologicznych zbliżonych do właściwości glukagonu wytwarzanego przez komórki A, którą nazwano enteroglukagonem. Obecnie wiadomo, że peptydy glukagonopodobne wytwarzane są także poza ścianą jelita i całą tę grupę peptydów określa się mianem aktywności glukagonopodobnej, dodając przymiotnik „jelitowa”, gdy chodzi o peptydy wyizolowane ze ściany przewodu pokarmowego (gul glucagon-like immunoreactivity, gut GLI). Ustalono, że są one wytwarzane przez komórki A błony śluzowej żołądka i komórki L dolnego odcinka jelita cienkiego i że przechodzą także do krwi, w której można je określić metodą radioimmunologiczną stosując odpowiednie przeciwciała. Istotne znaczenie ma przy tym fakt, że część C-końcowa cząsteczki glukagonu jest w GLI wydłużona i w związku z tym nie reaguje z przeciwciałami skierowanymi przeciw tej determinancie antygenowej. W obrębie GLI wyróżniono kilka frakcji o różnej masie cząsteczkowej (GLI12000, GLI8000, GLI4500) i uważa się, że stanowią one etapy przekształcania peptydu macierzystego w biologicznie czynny GLI4500. Na uwagę zasługuje peptyd wyizolowany po raz pierwszy z błony śluzowej jelita, liczący 69 aminokwasów, o masie cząsteczkowej 8128, zawierający w sobie cząsteczkę glukagonu i wydłużony od strony N-końcowej o 32 aminokwasy, a od strony C-końcowej o 8 aminokwasów, który nazwano glicentyną. Peptyd ten jest także obecny w komórkach A wysp trzustkowych, jednak jego dalsza przemiana jest w nich inna niż w ścianie jelita. W tej ostatniej zostaje odsłonięty tylko fragment N-końcowy (determinujący działanie biologiczne) glukagonu i w rezultacie powstaje peptyd, który od glukagonu trzustkowego różni się obecnością od strony C-końcowej łańcucha liczącego 8 aminokwasów (glukagon 37). Obecnie uważa się, że ten właśnie peptyd odpowiada biologicznie czynnemu enteroglukagonowi. Inną odrębnością przemiany preproglukagonu w ścianie jelita jest oddzielenie się w postaci odrębnych cząsteczek glukagonopodobnego peptydu 1 i 2 (GLP-1 i GLP-2). Podawane w piśmiennictwie wartości GLI w osoczu różnią się dość znacznie, co jest wynikiem tego, że stopień czystości peptydów używanych jako antygeny, a tym samym i swoistość uzyskiwanych przeciwciał były różne. Podług nowszych badań ich stężenie jest mniej więcej 10-krotnie mniejsze od stężenia glukagonu trzustkowego i u ludzi zdrowych wynosi na czczo około 15 równoważników na w 1 l. Dotąd przeprowadzono niewiele badań mających na celu określenie dynamiki zmian stężenia GLI w osoczu ludzi zdrowych i w niektórych chorobach. Stężenie GLI w osoczu zwiększa się po doustnym, ale nie po dożylnym (pozajelitowym) podaniu glukozy. Z kolei dożylny wlew L-arginimy powoduje ponad 3-krotny wzrost tego stężenia. Wyraźne zwiększenie zawartości GLI w osoczu zaobserwowano także w razie przyspieszenia pasażu jelitowego, co tłumaczy prawdopodobnie duże jego stężenie w zespole poresekcyjnym. Podwyższone wartości tych peptydów opisano ponadto po pankreatektomii, w reaktywnej hipoglikemii i w marskości wątroby. Zakres działania i znaczenie fizjologiczne glukagonopodabnych peptydów jelitowych (podobnie jak i innych GLIs) nie są dotychczas wyjaśnione. Co się tyczy wpływów metabolicznych, to jedynym pewnym efektem działania biologicznie czynnego enteroglukagonu (GLI4500) jest jego wiązanie się — aczkolwiek znacznie słabsze niż glukagonu trzustkowego — z receptorami glukagonowymi hepatocytów i wynikający z tej interakcji wpływ na glikogenolizę w wątrobie. Peptyd ten przejmuje prawdopodobnie po pankreatektomii czynność glukagonu trzustkowego, zabezpieczając dopływ glukozy do mózgu. Jest też możliwe, że wydzielany w nadmiarze może konkurować z glukagonem trzustkowym w interakcji z receptorami hepatocytów i powodować wystąpienie stanów niedocukrzenia krwi (np. w zespole poresekcyjnym). Prawdopodobnie w zakres fizjologicznej roli tej grupy peptydów wchodzi działanie inkretynowe i udział w funkcjonowaniu osi jelitowo-trzustkowej. Z nowszych badań wynika, że wpływ taki wywiera szczególnie wyraźnie GLP-1. Wydaje się jednak, że główne działanie glukagonopodobnych peptydów jelitowych dotyczy samego przewodu pokarmowego. Glukagon 37 20 razy silniej niż glukagon trzustkowy hamuje czynność wydzielniczą komórek okładzinowych gruczołów żołądkowych i należy stąd wnioskować, że jego zasadniczą funkcją jest hamowanie (regulacja) wydzielania kwasu solnego w żołądku (stąd właśnie nazwa: oksantomodulina). Nie można też wykluczyć, że pewne wpływy wywierają większe cząsteczki GLI, reagujące z innymi receptorami niż glukagon trzustkowy i glukagon 37. W szczególności sugeruje się, że mogą one regulować motorykę przewodu pokarmowego. Za takim oddziaływaniem przemawia pobudzenie wydzielania somatostatyny przez glicentynę oraz zwolnienie perystaltyki jelitowej w przypadku raka nerki wydzielającego substancję o właściwościach enteroglukagonu.
O autorze
Podobne wpisy
Ostatnie wpisy
zakątek zdrowia
Archiwa
- grudzień 2022
- listopad 2022
- sierpień 2022
- marzec 2022
- styczeń 2022
- wrzesień 2021
- sierpień 2021
- czerwiec 2021
- maj 2021
- kwiecień 2021
- grudzień 2020
- listopad 2020
- maj 2020
- kwiecień 2018
- marzec 2018
- luty 2018
- styczeń 2018
- grudzień 2017
- listopad 2017
- październik 2017
- wrzesień 2017
- sierpień 2017
- lipiec 2017
- czerwiec 2017
- maj 2017
- kwiecień 2017
- marzec 2017
- luty 2017
- styczeń 2017
Kategorie
Warto przeczytać
Statystyki uzależnień. Uzależnienie po polsku
Wydawać by się mogło, że nowy wiek przyniósł ze sobą nową jakość życia, nowe podejście, nowe… uzależnienia. Jednak jak podaje opublikowany w …- Leczenie cukrzycy pochodnymi sulfonylomocznikaPochodne sulfonylomocznika są obecnie najczęściej stosowanymi lekami w terapii chorych na cukrzycę. Oblicza się, że przyjmuje je około 70% wszystkich osób dotkniętych …
- https://sdgaction.zone/
- Zespół insulinooporności i acanthosis nigricansWyróżnia się 2 typy tego zespołu, obejmującego łagodne rogowacenie ciemne skóry oraz hiperinsulinemię i wybitną insulinooporność zależną od zmniejszonego wiązania insuliny przez …
- Niekonwencjonalne sposoby podawania insulinyPodskórne wstrzyknięcia dużej dawki insuliny jeden lub kilka razy dziennie — także preparatów o działaniu przedłużonym — jest niefizjologiczne zarówno ze względu …
- Leczenie insulinąInsuliny wymagają wszystkie dzieci z przemijającą i trwałą cukrzycą okresu noworodkowego i niemowlęcego oraz wszystkie dzieci, u których w późniejszym okresie życia …
Anoreksja – ciekawostki. Czym jest, a czym nie jest anoreksja?
Główną przyczyną anoreksji jest obsesyjna niechęć do jedzenia, ze względu na paniczny lęk przed przybraniem na wadze. Osoba chora postrzega siebie jako …- Metoda przeponowaJej podstawą jest zjawisko pobudzania przez insulinę pobierania glukozy z otoczenia i syntezy glikogenu przez izolowaną przeponę szczura. Za wskaźniki przemiany glukozy …
- Rozkład posiłków w ciągu dniaW prawidłowym żywieniu chorych na cukrzycę duże znaczenie ma rozłożenie spożycia węglowodanów na możliwie dużą liczbę posiłków. Zapobiega się w ten sposób …
Terapia w sieci. Jak leczyć uzależnienia?
Czy uzależnienia można wyleczyć w sposób łatwy i szybki? Niestety wszelkiego typu uzależnienia, zwłaszcza te trwające już dłuższy czas, są trudne do …- Wpływ leków na wydzielanie insulinyNiektóre leki wpływają na biosyntezę i (lub) wydzielanie insuliny. Ma to znaczenie w klinice ze względu zarówno na wykorzystanie w terapii cukrzycy …
Kuchnia Poznania – tradycja i nowoczesność. Dobra restauracja: Smażona ryba Poznań
Wielkopolska to region, który słynie z doskonałej kuchni. W każdym większym mieście w tym regionie trafimy na doskonałe restauracje, bistra i tradycyjne …
Najnowsze komentarze