Końcowa przemiana kwasów tłuszczowych może w obrębie hepatocytów przebiegać nieco odmiennie, prowadząc do powstania acetooctanu. Mniejsze znaczenie w syntezie acetooctanu ma prosta deacylacja acetoacetylo-CoA. Acetooctan ulega łatwo redukcji do B-hydroksymaślanu przez dehydrogenazę |)-hy- droksymaślanową. Ta reakcja zachodzi w wątrobie oraz innych tkankach i B-hydroksymaślan stanowi przeważającą część związków ketonowych we krwi (nazwa o tyle nieścisła, że (B-hydroksymaślan nie jest ketonem). Acetooctan ulega ponadto stałej samoistnej dekarboksylacji do acetonu, który stwierdza się w moczu i powietrzu oddechowym w stanach nasilonej ketogenezy. Hepatocyty nie potrafią wykorzystać acetooctanu jako źródła energii, gdyż nie zawierają enzymu, który by go przeprowadził w postać aktywną, natomiast jest on ważnym substratem energetycznym w tkankach pozawątrobowych. Ulega w nich przekształceniu do acetoacetylo-CoA albo pod wpływem swoistej tiokinazy przy udziale ATP, albo też w reakcji z sukcynylo-CoA, w której swoista tioforaza (transferaza sukcylo-CoA: acetoacetylo-CoA) powoduje przeniesienie Co A z bursztynianu na acetooctan. Także (B-hydroksymaślan może być bezpośrednio aktywowany w tkankach przez tiokinazę w obecności ATP, a następnie utleniony przez dehydrogenazę (B-hydroksymaślanową do acetoacetylo-CoA. Z kolei acetoacetylo-CoA ulega rozpadowi na dwie cząsteczki acetylo-CoA, które ulegają utlenieniu w cyklu kwasów trójkarbokisylowych. Acetooctan zostaje szybko zużyty przez różne tkanki pozawątrobowe, w tym także przez mózg. Korzyści płynące z tego „paliwa” są wynikiem tego, że mała rozpuszczalność WKT jest czynnikiem ograniczającym ich wykorzystywanie. Acetooctan i powstały zeń w toku odwracalnej redukcji (B-hydroksymaślan należy więc traktować jako dodatkową formę transportu energii zawartej w kwasach tłuszczowych. W mięśniach około V3 energii z kwasów tłuszczowych o długim łańcuchu zostaje dostarczona za pośrednictwem związków ketonowych. U człowieka prawidłowe stężenie związków ketonowych we krwi wynosi na czczo 100—300 gmol/1 (1—3 mg/%), jednak już w warunkach fizjologicznych, np. w razie ograniczenia spożycia węglowodanów lub w głodzie, ich stężenie może zwiększyć się 10—20-krotnie. Do pewnego stopnia związki te same regulują swoje powstawanie, wpływając na zasadzie sprzężenia zwrotnego na uwalniane/WKT i ich dopływ do wątroby. Mechanizm tego zjawiska nie jest w pełni wyjaśniony, wydaje się jednak, że istotne znaczenie może tu mieć wpływ związków, ketonowych zwiększający wydzielanie insuliny. W stanach nadmiernej lipolizy i zużytkowania kwasów tłuszczowych, co występuje w przypadkach ograniczenia zużytkowania glukozy (np. w cukrzycy), a także w razie zmniejszenia w wątrobie przemian w cyklu kwasów trójkarboksylowych, narząd ten wytwarza acetooctan w ilości przekraczającej możliwość jego utlenienia w tkankach pozawątrobowych. Stan nadmiernego gromadzenia się acetooctanu i flhydroksymaślanu we krwi, zwany ketozą (ketosis), może być przyczyną kwasicy metabolicznej. Acetylo-CoA jest także ważnym prekursorem syntezy cholesterolu. Powstający w wyniku jego podwójnej kondensacji z acetylo-CoA HMG-CoA łatwo ulega redukcji przez swoistą reduktazę przy udziale NADPH do mewalonianu, stanowiącego ważny produkt pośredni w biosyntezie cholesterolu. W komórkach wątrobowych istnieją dwie pule HMG-CoA, jedna wewnątrz mitochondriów — i ta jest związana z ketogenezą — oraz druga w przestrzeni pozamitochondrialnej, która bierze udział w biosyntezie cholesterolu. Poza wątrobą cholesterol jest także wytwarzany w korze nadnerczy, jądrach, skórze, ścianie naczyń, jelitach. Mimo że przeważająca ilość cholesterolu w organizmie jest pochodzenia endogennego, wpływ jego zawartości w pożywieniu na stężenie we krwi jest widoczny i ograniczając jego spożycie można uzyskać wyraźne zmniejszenie cholesterolemii.
O autorze
Podobne wpisy
Ostatnie wpisy
zakątek zdrowia
Archiwa
- grudzień 2022
- listopad 2022
- sierpień 2022
- marzec 2022
- styczeń 2022
- wrzesień 2021
- sierpień 2021
- czerwiec 2021
- maj 2021
- kwiecień 2021
- grudzień 2020
- listopad 2020
- maj 2020
- kwiecień 2018
- marzec 2018
- luty 2018
- styczeń 2018
- grudzień 2017
- listopad 2017
- październik 2017
- wrzesień 2017
- sierpień 2017
- lipiec 2017
- czerwiec 2017
- maj 2017
- kwiecień 2017
- marzec 2017
- luty 2017
- styczeń 2017
Kategorie
Warto przeczytać
- Ziarnistość komórek B w insulinieInsulina zawarta w ziarnistościach komórek B wysp trzustkowych ma budowę krystaliczną i występuje prawdopodobnie w postaci heksamerów. Przemawia za tym także obecność …
- Budowa, biosynteza i wydzielanie somatostatynySomatostatyna jest krótkim cyklicznym polipeptydem, liczącym 14 aminokwasów (somatostatyna 14 = SS14), o masie cząsteczkowej 1638, może także występować jako peptyd liczący …
- Przekształcenie proinsulinyProinsulina ulega przekształceniu przez odłączenie peptydu C i aminokwasów, stanowiących dwupeptydowe połączenie łańcucha C z łańcuchami A i B, w wyniku kolejnego …
- Zwiększenie tkankowego zużytkowania glukozyTo zjawisko tłumaczono zwiększoną przepuszczalnością błon komórkowych dla glukozy i innych metabolitów w warunkach niedotlenienia komórek i nasilonej glikolizy, swoistym dla biguanidów …
- Wpływ pracy mięśniowej na przemianę węglowodanów u chorych na cukrzycęU ludzi chorych na cukrzycę reakcja metaboliczna na wysiłek fizyczny może być odmienna aniżeli u zdrowych, co zależy od szczegółowej roli insuliny, …
- Proinsulina in vivoNajprostszym wytłumaczeniem silniejszego biologicznego działania proinsuliny in vivo aniżeli in vitro jest założenie, że jej część zostaje w organizmie przekształcona do insuliny. …
Zyski i straty z picia alkoholu. Pić czy nie pić? – wpływ alkoholu na organizm człowieka
Żyjemy szybko, w nieustannym stresie. Często nie radzimy sobie z codziennymi sytuacjami w pracy, przerastają nas problemy w domu. Szukamy wtedy ratunku, …Uzależnienie od hazardu objawy. Jak rozpoznać uzależnienie od hazardu?
Hazard to silne uzależnienie, które inaczej jak alkoholizm czy narkomania, nie jest związane z przyjmowaniem środków psychoaktywnych. Nie należy go jednak bagatelizować, …- Zespół rakowiakaW przypadkach tego guza (carcinoid), dającego mnogie przerzuty i powodującego charakterystyczne objawy kliniczne, może wystąpić zaburzenie przemiany węglowodanów. W pojedynczych przypadkach stwierdzano …
- Hormony jelitowePrzed około 50 laty wyodrębniono w kwaśnym wyciągu błony śluzowej dwunastnicy frakcję pobudzającą wewnątrzwydzielniczą czynność trzustki, którą La Barre i Wsp. nazwali …
- Zespół insulinooporności i acanthosis nigricansWyróżnia się 2 typy tego zespołu, obejmującego łagodne rogowacenie ciemne skóry oraz hiperinsulinemię i wybitną insulinooporność zależną od zmniejszonego wiązania insuliny przez …
Najnowsze komentarze