Kwasy tłuszczowe mogą być syntetyzowane z dowolnego prekursora, który ulega przekształceniu do acetylo-CoA. U ssaków synteza ta przebiega dwiema drogami. Jedna z nich jest kontrolowana przez kompleks enzymów mieszczących się w mitochondriach i polega na dołączaniu acetylo-CoA do już istniejącego kwasu tłuszczowego. Na tym mniej znaczącym szlaku są prawdopodobnie syntetyzowane kwasy tłuszczowe o krótkich łańcuchach. Druga, główna droga syntezy kwasów tłuszczowych biegnie w cytozolu i wymaga przeniesienia do tej przestrzeni acetylo-CoA. Odbywa się to przez jego przyłączenie do szczawiooctanu i utworzenie cytrynianu, który swobodnie dyfunduje przez błonę mitochondrialną do cytozolu i tutaj pod wpływem liazy ATP-cytrynianowej ulega ponownie rozkładowi do szczawiooctanu i acetylo-CoA. Ten ostatni w reakcji katalizowanej przez karboksylazę acetylo-CoA w obecności biotyny i ATP jako źródła energii przyłącza cząsteczkę Co2, przekształcając się do malonylo-CoA (ryc. 41). Cytrynian i acetylo-CoA są dodatnimi efektora- mi allosterycznymi karboksylazy acetylo-CoA i aktywują tę reakcję. Na dalszym etapie pod wpływem grupy enzymów określanych wspólnym mianem syntazy kwasów tłuszczowych malonylo-CoA dołącza się wielokrotnie w toku złożonych reakcji do acetylo-CoA, aż do powstania palmitylo-CoA. Synteza, triglicerydów następuje w wyniku kolejnych estryfikacji kwasów tłuszczowych (aktywowanych przez tiokinazę i CoA przy udziale ATP do acylo-CoA) z glicerolo-3-fosforanem, który powstaje przez utlenienie przez swoistą dehydrogenazę fosfodihydroksyacetonu — metabolitu glikolizy. Proces ten zachodzi w enterocytach, tkance tłuszczowej i wątrobie, w okresie laktacji także w gruczole mlecznym. Synteza triglicerydów w nabłonku jelitowym stanowi etap w procesie wchłaniania tłuszczów, natomiast dla gospodarki energetycznej organizmu zasadnicze znaczenie ma synteza zachodząca w tkance tłuszczowej i w wątrobie. W tkance tłuszczowej głównym substratenn do syntezy triglicerydów jest glukoza, w mniejszym stopniu kwasy tłuszczowe pobierane z krwi (z chylomikronów i VLDL) oraz glicerolo-3-fosforan wytwarzany w toku glikolizy. Gromadzenie się triglicerydów w tej tkance zależy więc przede wszystkim od podaży glukozy i w razie zwiększonego napływu tego cukru zostaje on spichrzony w postaci tłuszczu. Zasadniczą rolę odgrywa tu insulina, która nasilając katabolizm glukozy zwiększa stężenie acetylo-CoA, NADPH i glicerolo-3-fosforanu, zaś stymulując lipazę lipoproteinową — zwiększa także pobieranie kwasów tłuszczowych z krwi przez adypocyty. W razie niedostatecznej wewnątrzkomórkowej podaży glukozy (w głodzie, niewyrównanej cukrzycy) synteza triglicerydów w tkance tłuszczowej ustaje i przeważa w niej wówczas lipoliza. W wątrobie źródłem kwasów tłuszczowych jest zarówno ich endogenna synteza z acetylo-CoA (glukozy), jak i napływ z krwi, przy czym każdy z tych procesów może przeważać: pierwszy dominuje w warunkach normalnego odżywiania, drugi W stanach nasilonej lipolizy i zwiększonego stężenia WKT w osoczu. W procesie syntezy triglicerydów wątroba wykorzystuje pobierany z krwi glicerol (produkt lipolizy), który dzięki obecnej w tym narządzie swoistej kina- zie zostaje przekształcony do glicerolo-3-fosforanu. W normalnych warunkach wątroba nie spichrza triglicerydów, lecz zużywa je do syntezy VLDL, które następnie wydziela do krwi. W tych stanach, w których napływ kwasów tłuszczowych do wątroby jest większy od jej zdolności syntetyzowania i wydzielania VLDL, bądź też w razie upośledzenia tej funkcji, triglicerydy gromadzą się w nadmiarze w wątrobie, powodując jej stłuszczenie (steatosis hepatis).
O autorze
Podobne wpisy
Ostatnie wpisy
zakątek zdrowia
Archiwa
- grudzień 2022
- listopad 2022
- sierpień 2022
- marzec 2022
- styczeń 2022
- wrzesień 2021
- sierpień 2021
- czerwiec 2021
- maj 2021
- kwiecień 2021
- grudzień 2020
- listopad 2020
- maj 2020
- kwiecień 2018
- marzec 2018
- luty 2018
- styczeń 2018
- grudzień 2017
- listopad 2017
- październik 2017
- wrzesień 2017
- sierpień 2017
- lipiec 2017
- czerwiec 2017
- maj 2017
- kwiecień 2017
- marzec 2017
- luty 2017
- styczeń 2017
Kategorie
Warto przeczytać
- Nauczanie rodzinyEdukacji w zakresie wyżej przedstawionych problemów wymagają także najbliżsi członkowie rodziny chorego, z którymi pozostaje on w stałym kontakcie (rodzice, współmałżonek, dzieci). …
Producent serwatki w proszku. Czy zagęstnik jest konieczny?
Ludzie mają duże problemy z doborem odpowiednich produktów na zdrowe śniadanie. Wiadomo, że do wyboru jest współcześnie wiele opcji, lecz dokładna analiza …- Choroba nerekW chorobach nerek hiperinsulinemię obserwuje się dopiero w okresie ich niewydolności, i to zwykle po stymulacji komórek B glukozą, glukagonem lub tolbutamidem. …
- Wenopatia cukrzycowaW cukrzycy stwierdza się zmniejszenie napięcia żylnego, wzrost obwodowego ciśnienia żylnego oraz rozszerzenie żył, zwłaszcza w ich odcinku przylegającym do włośniczek. Te …
- Rozpoznanie różnicoweNa ogół rozpoznanie ketonowej śpiączki cukrzycowej nie jest trudne i można je wstępnie ustalić u osoby ze znaną cukrzycą na podstawie całokształtu …
- Rodzaje pochodnych sulfonylomocznikaZnaczenie praktyczne w leczeniu cukrzycy mają związki o następującym wzorze ogólnym: —S02 — NH — CO — NH — R, w którym …
- Uwagi dotyczące metody Jakuba WęgierkiDyskusja na temat, czy chorym na cukrzycę należy zabraniać spożywania cukru, czy też — odwrotnie — powinno im się to polecać, rozpoczęła …
- Namiastki cukru i sztuczne środki słodząceNamiastkami (surogatami) cukru nazywa się obdarzone słodkim smakiem substancje zbliżone do glukozy, które swego czasu zaliczano do „nieszkodliwych węglowodanów”. Obecnie w żywieniu …
- Hiperbilirubinemia, czerwienica i inne powikłaniaHiperbilirubinemia. Jej przyczyną jest prawdopodobnie niedojrzałość enzymatyczna wątroby, chociaż bierze się pod uwagę także inne czynniki (hipoksję, policytemię, zaburzenie erytropoezy pozaszpikowej). Może …
- Metoda z zastosowaniem tkanki tłuszczowejWykorzystuje się tu wpływ insuliny na katabolizm glukozy w tkance tłuszczowej do CO2, Ten ostatni oznacza się manometrycznie, zaś w razie stosowania …
Terapia w sieci. Jak leczyć uzależnienia?
Czy uzależnienia można wyleczyć w sposób łatwy i szybki? Niestety wszelkiego typu uzależnienia, zwłaszcza te trwające już dłuższy czas, są trudne do …
Najnowsze komentarze