Ten typ próby polega na pobudzeniu przez tolbutamid komórek B wysp trzustkowych do zwiększonego wydzielania insuliny, a w jej ocenie uwzględnia się szybkość i stopień zmniejszenia glikemii po podaniu testowej dawki leku. Obecnie powszechnie stosuje się próbę dożylnego obciążenia solą sodową tolbutamidu. Po oznaczeniu glikemii na czczo wstrzykuje się szybko — w ciągu 2—3 min — osobom dorosłym 1,0 g tego leku (1 ampułkę Rasinon Hoechst), po czym oznacza ponownie glikemię w 20, 30, 40, 60, 90 i 120 min. Dzieciom podaje się tolbutamid w dawce 20 mg na kg masy ciała. U osób zdrowych poziom glikemii obniża się w 20 min poniżej 80% wartości wyjściowej, a w 30 min poniżej 77% wartości wyjściowej, po czym stopniowo narasta, osiągając lub przekraczając 80% wartości wyjściowej w 2 h testu. Ponieważ wynik próby zależy od wieku, zaproponowano zmodyfikowane, a zarazem uproszczone kryterium oceny wyniku testu, uwzględniające ten czynnik: prawidłowo maksymalne zmniejszenie glikemii dochodzące do lub poniżej 77% wartości wyjściowej występuje u dzieci w 20 min testu, u ludzi dorosłych w wieku 21—60 lat w 30 min, a u ludzi starych w wieku powyżej 60 lat w 40 min testu. W cukrzycy z zachowaną czynnością wydzielniczą komórek B (typ 2) zmniejszanie się glikemii jest powolne, mniej nasilone w początkowym okresie próby i trwa do końca testu. Po dożylnym wstrzyknięciu tolbutamidu obserwuje się także charakterystyczne zmiany w zachowaniu się kwasów tłuszczowych w surowicy. U ludzi zdrowych po przejściowym zmniejszeniu stężenie WKT wzrasta znacznie powyżej wartości wyjściowej, co tłumaczy się wpływem hipoglikemii pobudzającej wydzielanie działających lipolitycznie kateeholamin (adrenaliny). U chorych na cukrzycę natomiast stężenie WKT w surowicy stopniowo zmniejsza się przez niemal cały okres testu i dopiero pod koniec nieco się zwiększa, nie osiągając wartości wyjściowej, Próba dożylnego obciążenia tolbutamidem cechuje się dużą swoistością, co jest wynikiem farmakokinetycznych właściwości pochodnych sulfonylomocznika, nie wydaje się jednak, aby była czulsza w sensie wczesnego rozpoznawania zaburzenia przemiany węglowodanów aniżeli próba doustnego obciążenia glukozą. Jest prosta w wykonaniu, jednak na jej przebieg wpływa w warunkach fizjologicznych wiele czynników, jak dieta, niektóre leki oraz poziom glikemii na czczo: interpretacja wyniku próby obciążenia tolbutamidem jest niemiarodajna, jeżeli glikemia wyjściowa wynosi 3,9 mmol/1 (70 mg%) i mniej. Obecnie jest rzadziej wykonywana dla oceny sprawności czynności wydzielniczej komórek B wysp trzustkowych, a jeżeli się ją przeprowadza, to najczęściej równocześnie oznacza się we krwi insulinę (IRI) i peptyd C. Próba dożylnego obciążenia tolbutamidem jest natomiast w dalszym ciągu bardzo przydatna w rozpoznawaniu wyspiaków hormonalnie czynnych, wychodzących z komórek B (insulinoma). W tych przypadkach po wstrzyknięciu tego leku może wystąpić głęboka hipoglikemia, niekiedy połączona z utratą przytomności. Dlatego w razie podejrzenia wyspiaka wydzielającego insulinę dożylny test obciążenia tolbutamidem należy wykonać w warunkach szpitalnych.
O autorze
Podobne wpisy
Ostatnie wpisy
zakątek zdrowia
Archiwa
- listopad 2023
- wrzesień 2023
- maj 2023
- kwiecień 2023
- grudzień 2022
- listopad 2022
- sierpień 2022
- marzec 2022
- styczeń 2022
- wrzesień 2021
- sierpień 2021
- czerwiec 2021
- maj 2021
- kwiecień 2021
- grudzień 2020
- listopad 2020
- maj 2020
- kwiecień 2018
- marzec 2018
- luty 2018
- styczeń 2018
- grudzień 2017
- listopad 2017
- październik 2017
- wrzesień 2017
- sierpień 2017
- lipiec 2017
- czerwiec 2017
- maj 2017
- kwiecień 2017
- marzec 2017
- luty 2017
- styczeń 2017
Kategorie
Warto przeczytać
- Leczenie cukrzycy w przebiegu zakażeńZakażenia łagodne i przewlekłe, które nie pogarszają stanu metabolicznego, nie wymagają modyfikacji dotychczasowego leczenia cukrzycy. Natomiast zmiana — najczęściej przejściowa — uprzednio …
- Zmiany skórne w cukrzycach wtórnychDo charakterystycznych i mających znaczenie diagnostyczne zmian w skórze dochodzi w hemochromatozie, wyspiaku wydzielającym glukagon (glucagonoma) i w rzadkich postaciach cukrzycy cechującej …
- Terenowa poradnia cukrzycowaJest ona zwykle częścią wielospecjalistycznego ambulatoryjnego ośrodka służby zdrowia, przeznaczonego dla większej liczby mieszkańców (województwa, dużego miasta). Dostateczna sieć tych poradni decyduje …
- Cykl glukoza — kwasy tłuszczowePod pojęciem tego cyklu rozumie się zależność pomiędzy utlenianiem kwasów tłuszczowych a zużytkowaniem glukozy w tkankach, przede wszystkim w mięśniach. W mięśniach …
- Insulina we krwi w niektórych innych chorobachPoza cukrzycą duże zmiany w stężeniu insuliny we krwi obserwuje się w wyspiakach wychodzących z komórek B wysp trzustkowych z zachowaną czynnością …
- Komórki BKomórki B mają kuliste lub owalne jądro, o gładkich zarysach i chromatynie rozmieszczonej częściowo równomiernie, a częściowo tworzącej grudkowate skupienia, i dobrze …
- Dotkliwy problem – zapalenie pęcherza moczowegoZapalenie pęcherza – charakterystyczne objawy, oraz przyczyny Zapalenie pęcherza moczowego może być naprawdę poważnym oraz oczywiście dokuczliwym problemem. Najczęściej do zakażenia dochodzi …
- Pierwsze sztućce dla dziecka – rosenthal: cenyWybór sztućców dla dziecka możemy być nie lada problem dla każdego rodzica: z pewnością musimy kierować się wiekiem i zdolnościami malucha, ale …
- Próchnica zębówObecnie próchnicę zębów (caiies dentium) stwierdza się rzadziej wśród chorych na cukrzycę aniżeli w ogólnej populacji. Ta różnica jest szczególnie widoczna u …
- Zmiany naczyniowe w siatkówceObejmują one wszystkie rodzaje zmian naczyniowych charakterystycznych dla mikroangiopatii cukrzycowej. W okresie wczesnym (retinopathia simplex, backgiound letinopathy) następuje zwiększenie przepływu naczyniowego w …
- Szczególne sytuacje życiowe chorych na cukrzycęUstalone leczenie cukrzycy, zapewniające pełne wyrównanie metaboliczne tej choroby w normalnych warunkach życiowych, może okazać się niewystarczające w sytuacjach, w których wskutek …
Najnowsze komentarze