W usuwaniu nadmiaru cholesterolu z komórek do wątroby, która jest głównym narządem wydalającym go z organizmu, szczególną rolę odgrywa swoisty system transportu związany z obecnością we krwi lipoprotein o dużej gęstości (high density lipoprotein = HDL). Te cząsteczki w kształcie cewek zawierają około 50% białka (apolipoproteinę A I i A II) i dużą ilość fosfolipidów. Mając duży ładunek elektryczny wędrują najszybciej podczas elektroforezy i dlatego określa się je jako lipoproteiny a. Przypuszcza się, że HDL pobierają cholesterol w tkankach: 1) na zasadzie jego fizycznego przechodzenia z błon komórkowych do przylegających do tych błon cząsteczek HDL, oraz 2) przy udziale acylotransferazy lecytyno-cholesterolowej (lecithin-cholesterol acyltransierase, LCAT), która katalizując estryfikację cholesterolu z uwolnioną z lecytyny grupą acylową (kwasem tłuszczowym) nadaje mu właściwości hydrofobowe, co powoduje jego przesunięcie od fazy wodnej osocza do rdzenia cząsteczki HDL. Te ostatnie, obładowane cholesterolem, przybierają kształt sferyczny i są transportowane z krwią do wątroby, która po oddzieleniu cholesterolu wydala go z żółcią (w postaci wolnych steroli i kwasów żółciowych). Zaburzenia tego systemu doprowadzają do gromadzenia się we krwi w nadmiarze poszczególnych frakcji lipoprotein, czyli do wystąpienia hiperlipoproteinemii. Mogą one być pierwotne, gdy przyczyna gromadzenia się określonej frakcji jest uwarunkowana genetycznie (niedobór enzymu, niedobór receptora), oraz wtórne, występujące najczęściej w razie nadmiernego uwalniania rezerw tłuszczu i zwiększonej podaży kwasów tłuszczowych. Stosując elektroforetyczny rozdział lipoprotein surowicy, można wyróżnić kilka typów hiperlipoprotcinemii i ta klasyfikacja jest obecnie powszechnie stosowana. Pobranie kwasów tłuszczowych z lipoprotein przez tkanki pozawątrobowe jest poprzedzone hydrolizą zawartych w nich triglicerydów. Proces ten jest katalizowany na powierzchni śródbłonka naczyniowego przez lipazę lipopioteinową. Krew nie zawiera prawidłowo większej ilości tego enzymu, jest on natomiast uwalniany z komórek śródbłonka przez heparynę. Lipaza lipoproteinowa wymaga dla pełnej aktywności jako kofaktorów apolipoproteiny CII i fosfolipidów, których dostarczają zarówno chylomikrony, jak i VLDL. W naczyniach tkanki tłuszczowej aktywatorem lipazy lipoproteinowej jest insulina. Uwolnione z lipoprotein kwasy tłuszczowe są w większości od razu transportowane do przylegających tkanek, część ich trafia jednak do krwi, gdzie ich losy są takie same, jak kwasów tłuszczowych oddawanych do krwi przez tkankę tłuszczową. Kwasy tłuszczowe wiążą się luźno z albuminą, przy czym z 1 mol białka łączą się 3 mol WKT. Ich stężenie we krwi na czczo wynosi 0,1—0,2 mmol/1 osocza, po posiłku zwiększa się do 0,5 mmol/1, zaś w stanach nasilonej lipolizy (głód, cukrzyca) może osiągać stężenie jeszcze większe. Okres półtrwania WKT w osoczu wynosi 2—4 min. Chociaż więc ich zawartość w osoczu nie jest duża, szybkość obrotu jest dostateczna, aby spowodować przejście znacznej ich ilości do tkanek. Przenikanie WKT do komórek zależy jedynie od ich stężenia w osoczu. W komórkach nie są magazynowane w stanie wolnym, lecz albo ulegają utlenieniu, albo reestryfikacji do triglicerydów. Kwasy tłuszczowe w warunkach metabolizmu tlenowego są ważnym źródłem energii dla większości tkanek, w szczególności dla mięśni prążkowanych i dla mięśni serca: ten ostatni około 70% zużywanego tlenu wykorzystuje na utlenienie kwasów tłuszczowych. W tkance tłuszczowej kwasy tłuszczowe pobrane z krwi służą głównie jako substrat do syntezy triglicerydów. Najbardziej zróżnicowane są losy kwasów tłuszczowych w wątrobie, w której są utleniane, wykorzystywane do syntezy VLDL i przekształcane do związków ketonowych.
O autorze
Podobne wpisy
Ostatnie wpisy
zakątek zdrowia
Archiwa
- listopad 2023
- wrzesień 2023
- maj 2023
- kwiecień 2023
- grudzień 2022
- listopad 2022
- sierpień 2022
- marzec 2022
- styczeń 2022
- wrzesień 2021
- sierpień 2021
- czerwiec 2021
- maj 2021
- kwiecień 2021
- grudzień 2020
- listopad 2020
- maj 2020
- kwiecień 2018
- marzec 2018
- luty 2018
- styczeń 2018
- grudzień 2017
- listopad 2017
- październik 2017
- wrzesień 2017
- sierpień 2017
- lipiec 2017
- czerwiec 2017
- maj 2017
- kwiecień 2017
- marzec 2017
- luty 2017
- styczeń 2017
Kategorie
Warto przeczytać
- OuabainaLek ten zwiększa wyraźnie wydzielanie insuliny jedynie w badaniach in vitro i tylko wówczas, gdy stosuje się go w dawkach większych niż …
- Oliwa z oliwek extra virgine – zastosowanie i właściwości zdrowotne. Grecka oliwa z oliwek sprzedaż – sklep internetowyOliwa z oliwek to doskonałe źródło wielu substancji odżywczych. Korzyści ze spożywania tego produktu na zimno jest bardzo wiele. Regularne spożywanie oliwy …
- Wybieramy mąkę: mąka jaglana,mąka gryczana,mąka z ciecierzycy,mąka z kasztanów jadalnychW dzisiejszych czasach w wielu polskich sklepach można kupić różne rodzaje mąki. Oczywiście wybór zależy tutaj od upodobań danej osoby, ale trzeba …
- KetogenezaKońcowa przemiana kwasów tłuszczowych może w obrębie hepatocytów przebiegać nieco odmiennie, prowadząc do powstania acetooctanu. Mniejsze znaczenie w syntezie acetooctanu ma prosta …
- ProstaglandynyWpływ prostaglandyn na wydzielanie insuliny nie jest dokładnie ustalony, aczkolwiek wiadomo, że modyfikują one czynność komórek B wysp trzustkowych. Zachodzi zasadnicza różnica …
- Metoda przeponowaJej podstawą jest zjawisko pobudzania przez insulinę pobierania glukozy z otoczenia i syntezy glikogenu przez izolowaną przeponę szczura. Za wskaźniki przemiany glukozy …
- Zmiany łożyskaW rozwoju powikłań ciąży u kobiet chorych na cukrzycę szczególne znaczenie przypada niewydolności łożyska. Narasta ona zwykle powoli i najczęściej osiąga niewielkie …
- Regulacja nerwowaWyspy trzustkowe są unerwione przez włókna adrenergiczne, cho- linergiczne i peptydergiczne. Włókna te docierają albo wprost do komórek wysp, albo (w większości) …
- Oś jelitowo-trzusłkowaHormony, jelitowe obdarzone właściwościami inkretyny pełnią ważną funkcję fizjologiczną w regulacji wydzielania insuliny (a także innych hormonów wysp trzustkowych), powodując wyrzut tego …
- KatecholaminySpośród katecholamin biologicznie czynnych główny wpływ na metabolizm wywiera adrenalina. Jej fizjologiczna funkcja polega na szybkim uruchamianiu rezerw energetycznych organizmu i dostarczeniu …
- Dopalacze ciekawostki- obiekt kolekcjonerski czy niebezpieczna używka?Zatrucie dopalaczami może być bardzo niebezpieczne dla ludzkiego organizmu. Podobnie jak alkohol i standardowe narkotyki są one substancjami psychoaktywnymi, wywołującymi stany odurzenia …
Najnowsze komentarze