Z wyjątkiem kwasów tłuszczowych o krótkich łańcuchach cały tłuszcz pokarmowy przedostaje się do krwi za pośrednictwem naczyń chłonnych. Komórki jelita estryfikują kwasy tłuszczowe (także wchłaniane mono- i digłicerydy) do triglicerydów i wydalają je drogą egzocytozy do przestrzeni międzykomórkowej w postaci chylomikronów, tzn. kulistych cząsteczek o średnicy 0,3—1,5 pm, składających się z rdzenia triglicerydowego (90%) oraz otoczki utworzonej przez białko (apolipoproteina B i C) i fosfolipidy; zawierają one też niewielki wagowo odsetek cholesterolu. Chylomikrony znikają z krwi z szybkością charakteryzującą się u człowieka okresem póltrwania około 20 min. Około 20% znajdujących się w nich triglicerydów przyswaja wątroba, resztę inne tkanki, przede wszystkim tkanka tłuszczowa, mięśnie i serce. Chylomikrony są usuwane z krwiobiegu przez komórki układu siateczkowo-śródbłonkowego (w wątrobie i śledzionie) oraz ulegają we krwi degradacji wskutek hydrolizy zawartych w nich triglicerydów do wolnych kwasów tłuszczowych (WKT) i glicerolu przez lipazę lipoproteinową (p. niżej). Produktem tych przemian są kompleksy lipidowo-białkowe, zawierające znacznie mniej triglicerydów, więcej natomiast cholesterolu i jego estrów (tzw. cząstki wtórne albo resztkowe, odpowiadające prawdopodobnie lipoproteinom o pośredniej gęstości — IDL). Są one wyłapywane przez wątrobę, w której reszta zawartych w nich kwasów tłuszczowych jest utleniana lub zostaje wykorzystana do syntezy nowych lipoprotein. Katabolizm chylomikronów ulega zahamowaniu w razie braku lipazy lipoproteinowej (wady genetycznej, przekazywanej przez autosomalny gen recesywny). W obrazie klinicznym objawami charakterystycznymi są: mleczne osocze na czczo oraz powiększenie wątroby i śledziony, zwłaszcza narastające po posiłkach zawierających tłuszcz, co może powodować występowanie bólów w nadbrzuszu. Obok chylomikronów pokarmowych z krwią przenoszone są także triglicerydy endogenne, syntetyzowane w wątrobie. Są to tzw. lipoproteiny o bardzo małej gęstości (very low density lipopiotein = VLDL). Zawierają one około 50% triglicerydów, apolipoproteinę B i C, fosfolipidy i cholesterol. W wyniku działania lipazy lipoproteinowej uwalniają WKT, same ulegając przekształceniu do lipoprotein o pośredniej gęstości (intermediate density lipoprotein = IDL) i ostatecznie do lipoprotein o małej gęstości (Low density lipoprotein = LDL), stanowiących w rozdziale elektroforetycznym lipoproteiny. Te ostatnie zawierają do 40% cholesterolu i estrów cholesterolowych. Reagują one ze swoistymi receptorami błon komórkowych w wątrobie i obszarze pozawątrobowym (fibroblasty, limfocyty), a następnie wnikają do wnętrza tych komórek i ulegają w nich rozkładowi. Interakcja LDL ze swoistymi receptorami błonowymi determinuje drogą mechanizmu „down regulation” syntezę endogennego cholesterolu, wytwarzanego w komórkach i wykorzystywanego do budowy struktur (błon). Genetycznie uwarunkowany niedobór receptorów LDL stanowi podstawowe zaburzenie w tzw. samoistnej hipercholesterolemii.
O autorze
Podobne wpisy
Ostatnie wpisy
zakątek zdrowia
Archiwa
- listopad 2023
- wrzesień 2023
- maj 2023
- kwiecień 2023
- grudzień 2022
- listopad 2022
- sierpień 2022
- marzec 2022
- styczeń 2022
- wrzesień 2021
- sierpień 2021
- czerwiec 2021
- maj 2021
- kwiecień 2021
- grudzień 2020
- listopad 2020
- maj 2020
- kwiecień 2018
- marzec 2018
- luty 2018
- styczeń 2018
- grudzień 2017
- listopad 2017
- październik 2017
- wrzesień 2017
- sierpień 2017
- lipiec 2017
- czerwiec 2017
- maj 2017
- kwiecień 2017
- marzec 2017
- luty 2017
- styczeń 2017
Kategorie
Warto przeczytać
- Przyczyny przerostu warg sromowych mniejszychO przeroście warg sromowych mniejszych mówi się, gdy wewnętrzne wargi są większe od zewnętrznych. Jest to uciążliwe pod względem estetycznym, ale może …
- Komórki BKomórki B mają kuliste lub owalne jądro, o gładkich zarysach i chromatynie rozmieszczonej częściowo równomiernie, a częściowo tworzącej grudkowate skupienia, i dobrze …
- Przygotowania do wesela – od czego je rozpocząć? Restauracja na bankiety Bydgoszcz: wina dla gości weselnychPrzygotowanie do wesela do czas pełen stresu i nerwów. Warto odpowiednio wcześnie rozpocząć wszystkie czynności, które zagwarantują nam i naszym gościom niezapomniane …
- Autoprzeciwciała przeciw receptorom insulinowymWystępowanie autoprzeciwciał skierowanych przeciw receptorom błonowym komórek znane jest w kilku chorobach, takich jak: nadczynność tarczycy (przeciw receptorom TSH), możliwość mięśni (przeciw …
- Opieka nad noworodkiemNoworodek urodzony przez matkę chorą na cukrzycę jest mało odporny i wymaga takiej samej opieki jak wcześniaki, tzn. umieszczenia w inkubatorze o …
- Insulinooporność receptorowaW tej postaci insulinooporności występuje zmniejszenie powinowactwa lub liczby receptorów insulinowych na powierzchni komórek. Obecnie wiadomo, że dla ujawnienia maksymalnego komórkowego wpływu …
- Wyspiaki trzustkiW hormonalnie czynnych guzach trzustki wychodzących z komórek wysp mogą występować zaburzenia przemiany węglowodanów, wymagające różnicowania z cukrzycą idiopatyczną. Rozpoznanie hormonalnego charakteru …
- Czym jest alergiczny nieżyt nosa?Alergiczny nieżyt nosa, znany również jako katar sienny, dotyka coraz większą część społeczeństwa, osobom cierpiącym na tę dolegliwość warto poznać przyczyny i …
- Fizjologiczna zależność czynnościowaZależność czynnościowa pomiędzy komórkami A, B i D wysp trzustkowych jest wynikiem omówionych w poprzednich podrozdziałach mechanizmów działania hormonów wydzielanych przez poszczególne …
- Nieprawidłowości u noworodkówDzieci urodzone przez matki chore na cukrzycę są obciążone zwiększonym zagrożeniem śmiercią lub powikłaniami w okresie okołoporodowym. Sam poród może nastąpić wcześniej; …
- Polipeptyd trzustkowyJak dotąd, niewiele wiadomo o wpływie tego peptydu na czynność komórek B. W badaniach doświadczalnych stwierdzono, że u niektórych gatunków zwierząt (mysz, …
Najnowsze komentarze