W cukrzycy stwierdza się wyraźne zmiany ilościowe i zaburzenia czynności wszystkich rodzajów komórek wysp trzustkowych. Zachodzi przy tym wyraźna różnica pomiędzy cukrzycą typu 1 i typu 2. U osób z pierwszą postacią choroby po dłuższym czasie w wyspach nie stwierdza się komórek B; komórki A stanowią 2/3, zaś komórki D 1/3 elementów komórkowych. W głowie trzustki zwiększa się odpowiednio odsetek komórek PP. W przeliczeniu jednak na wartości bezwzględne liczba komórek nie-B nie jest większa niż u ludzi zdrowych, co jest spowodowane zmniejszeniem się ogólnej liczby wysp i ich objętości. Podobne zjawisko stwierdzono u szczurów BB/W z samoistną cukrzycą odpowiadającą modelowi cukrzycy typu 1. W cukrzycy alloksanowej i streptozotocynowej natomiast zwiększa się i odsetkowa, i bezwzględna liczba komórek A i D. We wszystkich odmianach cukrzycy insulinozależnej stwierdzono także zaburzenie czynności tych komórek. Z badań, jakie przeprowadzono u ludzi oraz na zwierzętach z cukrzycą insulinozależną, wynika, że zawartość glukagonu zwiększa się i w trzustce, i we krwi, zaś stężenia somatostatyny i PP zwiększają się we krwi, natomiast zawartość tych peptydów w trzustce albo jest taka sama, albo nawet mniejsza niż u zwierząt kontrolnych [126, 131]. Dowodzi to wyraźnego zwiększenia aktywności wydzielniczej wszystkich komórek nie-B w tej postaci cukrzycy. Ponieważ pod wpływem skutecznego leczenia insuliną stężenia we krwi hormonów wydzielanych przez te komórki zmniejszają się, należy sądzić, że przyczyną ich zwiększonego wydzielania jest niedobór (bezwzględny) insuliny. O ile łatwo wytłumaczyć mechanizmem ujemnego sprzężenia zwrotnego zwiększenie wydzielania glukagonu, o tyle przyczyna zwiększenia wydzielania pozostałych peptydów w cukrzycy insulinozależnej pozostaje na razie nie wyjaśniona. Jak była o tym mowa wyżej, insulina nie działa bezpośrednio na komórki D, i dlatego należy sądzić, że przyczyną^ zwiększonego wydzielania somatostatyny w cukrzycy insulinozależnej są pośrednie skutki niedoboru insuliny: zwiększenie wydzielania glukagonu oraz stężenia metabolitów stymulujących te komórki (kwasy tłuszczowe, związki ketonowe). Nie można wykluczyć, że zjawisko to jest przejawem funkcjonowania mechanizmu ochronnego, mającego na celu — przez hamowanie czynności komórek A, a być może także przez hamowanie absorpcji jelitowej — złagodzenie skutków niedoboru insuliny. Zakres działania takiego (hipotetycznego) mechanizmu jest prawdopodobnie ograniczony, gdyż mimo zwiększonego wydzielania somatostatyny w cukrzycy insulinozależnej zawartość glukagonu we krwi jest zwiększona. Sugeruje się, że przyczyniać się do tego może zniszczenie w tej postaci cukrzycy swoistej struktury wysp, przez co utrudniony zostaje bezpośredni kontakt pomiędzy komórkami D i A. Dotąd nie wyjaśniono mechanizmu zwiększenia się stężenia PP we krwi u chorych na cukrzycę. Być może jest on także przejawem funkcjonowania wspomnianego wyżej hipotetycznego systemu ochronnego. Dla cukrzycy typu 2 skojarzonej z otyłością objawem charakterystycznym jest hiperinsulinemia (hiperinsulinizm), nie wystarczająca jednak dla pokrycia potrzeb metabolicznych organizmu. Także w tej postaci cukrzycy występują zmiany w liczbie i aktywności komórek wysp trzustkowych, są one jednak wyraźnie mniejsze niż w cukrzycy typu 1. W porównaniu z tą ostatnią najważniejszą różnicą jest obecność w wyspach komórek B, jednak zwiększona aktywność komórek A sprawia, że stężenie glukagonu we krwi jest zwiększone, zaś stosunek molarny I/G we krwi obwodowej ulega zmniejszeniu. W cukrzycy typu 2 stwierdza się także nieprawidłowość reagowania komórek A na hiper- i hipoglikemię, aczkolwiek nie jest ona tak widoczna jak w cukrzycy insulino- zależnej. Może to być wynikiem tego, że w tej postaci cukrzycy niedobór insuliny jest względny i nie tak duży. Wyrażono pogląd, że nadczynność komórek A w cukrzycy typu 2 może być rezultatem pierwotnego zmniejszenia wydzielania somatostatyny, co stwierdzono zarówno u otyłych ludzi, jak i u genetycznie otyłych myszy ob/ob. Ponieważ doniesiono jednak także o zwiększeniu wydzielania somatostatyny przez trzustki zwierząt z cukrzycą i otyłością oraz w zespole hiperfagii wywołanej uszkodzeniem podwzgórza, jest bardziej prawdopodobne, że nadmiar glukagonu w łagodnych postaciach cukrzycy jest także rezultatem deficytu (lub mniejszej skuteczności działania) insuliny, podobnie jak obserwowany niekiedy wzrost wydzielania somatostatyny jest następstwem zmian metabolicznych, będących wynikiem owego niedoboru. Prawdopodobnie zwiększenie stężenia PP we krwi u chorych na cukrzycę typu 2 jest również rezultatem względnego deficytu insuliny. Opisane wyżej zaburzenia czynności komórek wysp trzustkowych w cukrzycy, które trudno — jak dotąd — ująć w ramy jednoznacznych mechanizmów patofizjologicznych, nasuwają wniosek o pierwotnym znaczeniu niedoboru insuliny w ich powstawaniu. W stanie zdrowia na wzajemne oddziaływanie różnych rodzajów komórek w wyspach trzustkowych wpływa przede wszystkim mechanizm molekularnego działania wydzielanych przez nie hormonów. Badania w cukrzycy dowodzą, że dla prawidłowego funkcjonowania tych komórek niezbędna jest dostateczna podaż insuliny zabezpieczająca prawidłowe wykorzystanie substratów energetycznych. Jest więc wielce prawdopodobne, że niedobór tego hormonu, Upośledzając metabolizm komórek wysp trzustkowych, zakłóca subtelne mechanizmy regulujące ich wzajemną interakcję, a tym samym zaburza funkcjonowanie całego narządu wyspowego.
O autorze
powiązane posty
Ostatnie wpisy
- Dieta pudełkowa odchudzająca – skuteczna metoda na zdrową redukcję wagi
- Nabiał niskotłuszczowy – zdrowa alternatywa, czy pułapka?
- Witamina H (biotyna) – właściwości, źródła i dawkowanie
- Podstawowe zasady zdrowego odchudzania: klucze do sukcesu
- Czosnek czerwony – właściwości, działanie i zastosowanie zdrowotne
zakątek zdrowia
Archiwa
- kwiecień 2025
- marzec 2025
- luty 2025
- listopad 2024
- czerwiec 2024
- maj 2024
- kwiecień 2024
- listopad 2023
- maj 2023
- kwiecień 2023
- grudzień 2022
- listopad 2022
- sierpień 2022
- marzec 2022
- styczeń 2022
- wrzesień 2021
- sierpień 2021
- czerwiec 2021
- maj 2021
- kwiecień 2021
- grudzień 2020
- listopad 2020
- maj 2020
- kwiecień 2018
- marzec 2018
- luty 2018
- styczeń 2018
- grudzień 2017
- listopad 2017
- październik 2017
- wrzesień 2017
- sierpień 2017
- lipiec 2017
- czerwiec 2017
- maj 2017
- kwiecień 2017
- marzec 2017
- luty 2017
- styczeń 2017
Kategorie
Warto przeczytać
Błonnik witalny opinie, błonnik oczyszczający
Panie, które chcą skutecznie zadbać o swoje zdrowie muszą się odpowiednio za to zabrać. Przede wszystkim warto zaopatrzyć się w odpowiedniej jakości …Nadwrażliwość typu komórkowego
W tym typie nadwrażliwości pojawiają się — wskutek proliferacji limfocytów pomocniczych (TH) — uczulone limfocyty, które w dalszym kontakcie z antygenem (insuliną) …Układ sercowo-naczyniowy a doustne leczenie cukrzycy
W połowie lat siedemdziesiątych żywą dyskusję na temat celowości dalszego doustnego leczenia cukrzycy spowodowały raporty grupy uniwersytetów amerykańskich, dowodzące większej umieralności z …Dieta makrobiotyczna: zasady, korzyści i wpływ na zdrowie
Dieta makrobiotyczna to nie tylko sposób odżywiania, ale także filozofia życiowa, która opiera się na harmonii i równowadze. Kluczowym elementem tej diety …Przeciwciała wiążące insulinę
Są to humoralne przeciwciała należące do immunoglobulin G (IgG), w początkowym okresie także do immunoglobulin M i(IgM), które po związaniu się z …Rukola – zdrowe właściwości, wartości odżywcze i uprawa
Rukola, znana również jako rokietta siewna, to niezwykła roślina, która nie tylko wzbogaca smak potraw, ale również przynosi szereg korzyści zdrowotnych. Jej …Pomysły na sylwestrowe jedzenie: przekąski, dania na ciepło i desery
Sylwester to wyjątkowy czas, kiedy spotykamy się z bliskimi, aby pożegnać stary rok i powitać nowy. Kluczowym elementem udanej imprezy są odpowiednio …Główne składniki pokarmowe
Ilość białka w diecie jest proporcjonalna do jej wartości energetycznej. Na ogół wystarcza zalecenie spożycia 1,0 g białka na kg masy należnej, …Wpływy metaboliczne insuliny
Wewnątrzkomórkowe wpływy insuliny dzielą się na doraźne i bardziej długotrwałe. Do pierwszej grupy należą wpływy będące wynikiem głównie aktywacji (defosforylacji lub fosforylacji) …Kiełki brokuła – zdrowe właściwości i jak je hodować w domu
Kiełki brokuła, te małe, zielone pędy, mogą być jednym z najcenniejszych skarbów w naszej diecie. Choć są miniaturową wersją dojrzałych brokułów, kryją …Autoprzeciwciała przeciw receptorom insulinowym
Występowanie autoprzeciwciał skierowanych przeciw receptorom błonowym komórek znane jest w kilku chorobach, takich jak: nadczynność tarczycy (przeciw receptorom TSH), możliwość mięśni (przeciw …
Najnowsze komentarze