Epidemiologia i patogeneza. Jest to szczególna odmiana nowotworzenia naczyń w cukrzycy, występującego w tęczówce i ciele rzęskowym, doprowadzająca do zamknięcia kanału przedniej komory oka, wtórnej jaskry i utraty wzroku. Częstość tego powikłania ocenia się na mniej niż 0,5% całej populacji chorych na cukrzycę. Występowaniu tego typu zmian sprzyja niedokrwienie siatkówki, np. zamknięcie jednej z tętniczek, odklejenie siatkówki, a także zabiegi chirurgiczne, jak usunięcie soczewki czy witrektomia. Obraz kliniczny. Głównymi objawami są silne bóle gałek ocznych spowodowane jaskrą oraz szybko postępująca utrata wzroku. Ciśnienie śródgałkowe często przekracza 6,7 kPa (50 mm Hg), co łatwo można stwierdzić badaniem palpacyjnym gałek ocznych. Obraz morfologiczny jest typowy i właściwe badanie okulistyczne pozwala ustalić rozpoznanie. Rozpoznanie różnicowe. Powyższy zespół należy różnicować z wtórnym nowotworzeniem naczyń w siatkówce, które może wystąpić poza cukrzycą w chorobach naczyniowych siatkówki, a przede wszystkim z przewlekłą jaskrą prostą (pierwotną), która u chorych na cukrzycę występuje częściej, a w której wobec zachowania drożności kanału przedniej komory oka rokowanie jest znacznie lepsze. Leczenie. Leczenie wtórnej jaskry w przebiegu rubeosis iridis jest bardzo trudne. Leki zmniejszające ciśnienie śródgałkowe, zarówno działające ogólnie (inhibitor anhydrazy węglanowej), jak i miejscowo (leki cholinergiczne), są mało skuteczne. Pewną poprawę może przynieść operacyjne wytworzenie kanału pomiędzy przednią komorą oka a przestrzenią podspojówkową. Rokowanie jest złe i w razie całkowitej utraty wzroku i bardzo silnych bólów zachodzi konieczność usunięcia gałek ocznych.