Leczenie stanów śpiączkowych w cukrzycy

Trudność leczenia cukrzycy u chorych znajdujących się w „niecukrzycowym” stanie śpiączkowym jest wynikiem z jednej strony tego, że u wielu spośród nich wybitnie pogarsza się tolerancja węglowodanów, z drugiej zaś niemożności ich normalnego odżywiania. W tych wszystkich przypadkach zasadą jest przejście na dożylne podawanie glukozy i równoczesne wstrzykiwanie insuliny; hormon ten stosuje się także u tych pacjentów, którzy przedtem byli leczeni dietą lub dietą i lekami doustnymi. Dobowa ilość glukozy powinna wynosić około 200—250 g, przy czym podaje się ją najczęściej w postaci 10% roztworu w 4 porcjach po 500 ml co 6 h lub w 3 porcjach po 750 ml co 8 h. Czas trwania wlewu pojedynczej porcji roztworu glukozy powinien wynosić co najmniej 2 h. Wstrzykuje się insulinę krótko działającą (krystaliczną kwaśną, obojętną lub maxirapid) podskórnie, w stanach odwodnienia — domięśniowo, w równych porcjach na 10—15 min przed rozpoczęciem każdego dożylnego wlewu roztworu glukozy; jedynie w godzinach rannych dawkę zwiększa się ze względu na skłonność do porannej hiperglikemii o 4—-6—8 j.m. Wstępną dobową dawkę insuliny oblicza się w ten sposób, że ilość tego hormonu wstrzykiwaną uprzednio przez pacjenta zwiększa się przeciętnie (w zależności od glikemii) o 25%. Chorym, którzy przedtem nie otrzymywali insuliny, na wstępie podaje się 30—40 j.m. na dobę. Jeżeli rokowanie w chorobie lub zatruciu doprowadzającym do śpiączki nie jest złe (np. w zatruciach polekowych) i przewiduje się w późniejszym okresie powrót do leczenia doustnego lub tylko dietetycznego cukrzycy, należy stosować insulinę wysoko oczyszczoną. Wstępną dawkę hormonu koryguje się pod kontrolą glikemii, którą należy oznaczać nie wcześniej niż w 2 h po zakończeniu wlewu pojedynczej porcji glukozy. Glikemia w granicach 8,3—14 mmol/1 (150—250 mg%) chroni zarówno przed niebezpiecznym wówczas stanem niedocukrzenia krwi, jak i przed ketozą oraz kwasicą ketonową. Z chwilą odzyskania przez pacjenta świadomości i możności odżywianiego doustnie stopniowo zmniejsza się ilość glukozy podawanej dożylnie (np. w postaci roztworu 5%), a następnie odstawia ją całkowicie. Odpowiednio modyfikuje się dawkowanie insuliny, którą najczęściej trzeba jeszcze przez różnie długi okres stosować w 3 wstrzyknięciach na dobę. Na oddziałach szpitalnych, które dysponują pompami strzykawkowymi, insulinę można podawać w postaci powolnego wlewu dożylnego równolegle z roztworem glukozy. Ten sposób leczenia wymaga jednak odpowiedniego doświadczenia i możności wykonywania częstych oznaczeń glikemii.