Cechą charakterystyczną dla grupy zmian narządowych, określanych mianem przewlekłych powikłań cukrzycy, jest ich powolny — rozciągający się na wiele lat — rozwój, w związku z czym ujawniają się one w postaci wyraźnie określonych zespołów klinicznych, lub też mniej swoistych objawów, w późnym okresie choroby i dopiero wówczas stają się przyczyną inwalidztwa i zagrożenia życia. Z tych względów nazywa się je również późnymi powikłaniami cukrzycy. Długotrwała, bezobjawowa ewolucja tych zmian kryje w sobie niebezpieczeństwo niedoceniania ich niekorzystnego wpływu na rokowanie w cukrzycy, bowiem pozory dobrego stanu ogólnego mogą skłaniać niektórych chorych do bardziej liberalnego stosunku wobec zaleceń medycznych. Z chwilą zaś wystąpienia pełnego obrazu klinicznego przewlekłych powikłań cukrzycy możliwości ich leczenia są bardzo ograniczone i sprowadzają się głównie do terapii objawowej. Do głównych przewlekłych powikłań cukrzycy należą zmiany w naczyniach (angiopathia diabetica) oraz w nerwach obwodowych (neuiopathia diabetica). Z kolei zmiany we włośniczkach (microangiopathia diabetica) stanowią substrat morfologiczny choroby małych naczyń, zaś zmiany w tętnicach i tętniczkach — choroby dużych naczyń w cukrzycy. Do tej ostatniej zalicza się także czynnościowe zmiany w żyłach (venopathia diabetica). Do przewlekłych powikłań należą ponadto zmiany występujące w długotrwałej cukrzycy w niektórych narządach poza układem krążenia i układem nerwowym, takich jak: przewód pokarmowy, skóra, narząd ruchu, soczewka. Często jednak obok zaburzenia metabolicznego — stanowiącego pierwotną przyczynę — do uszkodzenia tych narządów i upośledzenia ich funkcji przyczyniają się w różnym stopniu występujące w cukrzycy zmiany zaopatrujących je naczyń i nerwów. Przewlekłe powikłania cukrzycy wykazują na ogół zależność od poprawności leczenia i występują rzadziej bądź są mniej nasilone u chorych będących pod prawidłową i staranną opieką medyczną. Przekonano się jednak, że na stopień zaawansowania tych powikłań, zwłaszcza zmian w naczyniach, wyraźny wpływ poza swoistymi dla cukrzycy zaburzeniami metabolicznymi wywierają jeszcze w różnym zakresie czynniki dodatkowe: współistniejące z cukrzycą choroby, czynniki środowiskowe i in. W poznaniu tych zależności szczególna zasługa przypada nowoczesnym badaniom epidemiologicznym. Badania ukierunkowane nie tylko na określenie częstości występowania przewlekłych powikłań cukrzycy, ale także ich uwarunkowań -zarówno przekrojowe, jak i (coraz częściej) prospektywne — podjęto dopiero w latach sześćdziesiątych i wiele z nich jest w toku. W jednym z pierwszych tego typu badań (przekrojowym), przeprowadzonym w Warszawie w 1960 r., wykazano wyraźną różnicę w uwarunkowaniu częstości występowania mikro- i makroangiopatii cukrzycowej: stwierdzono, że częstość tej pierwszej zależy tylko od czasu trwania cukrzycy, natomiast tej drugiej cd czasu trwania cukrzycy i od wieku, w którym ujawniła się choroba. Z kolei z badań przeprowadzonych w różnych krajach wynika, że częstość występowania zmian we włośniczkach w cukrzycy (retinopatii i nefropatii) jest na ogół podobna, natomiast częstość choroby dużych naczyń (choroby niedokrwiennej serca, choroby naczyniowej mózgu, choroby naczyniowej nóg) wykazuje duże zróżnicowanie geograficzne i w dużym stopniu odzwierciedla zapadalność i chorobowość wskutek miażdżycy tętnic w społeczeństwach, w których żyją chorzy na cukrzycę. Jest to zapewne wyrazem dużej podatności rozwoju choroby dużych naczyń na działanie czynników innych niż cukrzyca. W rachubę może wchodzić czynnik rasowy, regionalnie większa częstość występowania innych chorób sprzyjających miażdżycy (nadciśnienie, hiperlipoproteinemie), a także swoiste dla danego obszaru świata czynniki środowiskowe (zwyczaje żywieniowe, otyłość, palenie tytoniu, mała aktywność fizyczna). Poznanie tych faktów ma znaczenie praktyczne, stwarza bowiem podstawę dla bardziej kompleksowego działania zapobiegawczego, zmierzającego nie tylko do optymalizacji leczenia cukrzycy, ale także eliminowania dodatkowych czynników ryzyka wystąpienia przewlekłych powikłań tej choroby.
O autorze
Podobne wpisy
Ostatnie wpisy
zakątek zdrowia
Archiwa
- wrzesień 2023
- maj 2023
- kwiecień 2023
- grudzień 2022
- listopad 2022
- sierpień 2022
- marzec 2022
- styczeń 2022
- wrzesień 2021
- sierpień 2021
- czerwiec 2021
- maj 2021
- kwiecień 2021
- grudzień 2020
- listopad 2020
- maj 2020
- kwiecień 2018
- marzec 2018
- luty 2018
- styczeń 2018
- grudzień 2017
- listopad 2017
- październik 2017
- wrzesień 2017
- sierpień 2017
- lipiec 2017
- czerwiec 2017
- maj 2017
- kwiecień 2017
- marzec 2017
- luty 2017
- styczeń 2017
Kategorie
Warto przeczytać
- Stwardnienie tętniczek i tętnic typu MonckebergaStwardnienie tętniczek. Polega ono na zwłóknieniu i odkładaniu się pomiędzy śródbłonkiem naczyniowym a zanikłą błoną środkową substancji szklistej, która powoduje pogrubienie ścian …
- Wpływ pracy mięśniowej na przemianę węglowodanów u ludzi zdrowychWysiłki fizyczne dzieli się na: dynamiczne i statyczne, na krótkotrwałe (do kilkunastu minut), cechujące się dużą intensywnością i szybkim występowaniem zmęczenia, oraz …
- Próba obciążenia insulinąPolega ona na dożylnym wstrzyknięciu na czczo insuliny krystalicznej krótko działającej (Insulinum Maxirapid Polfa) w dawce 0,1 j.m. na kg masy ciała …
- Interakcja z innymi lekamiNajczęściej występuje i ma największe znaczenie interakcja pochodnych sulfonylomocznika z lekami, które nasilają i przedłużają ich działanie hipoglikemizujące. Mechanizm tej interakcji jest …
- AkromegaliaW przebiegu hormonalnie czynnego guza wychodzącego z komórek kwasochłonnych części gruczołowej przysadki, dającego u dorosłych obraz akromegalii, cukrzycę stwierdza się w około …
- Leczenie neuropatiiW razie niewyrównania cukrzycy należy dokonać korekty jej leczenia zgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami. Neuropatia cukrzycowa nie narzuca pod tym względem specjalnych …
- Alergia skórna wczesnaMoże ona być miejscowa lub uogólniona. Odczyn w miejscu wstrzyknięcia insuliny pojawia się już po 2 h w postaci jasnoczerwonego nacieku niezbyt …
- Jony wapnioweZ przeprowadzonych w ostatnich latach badań wynika, że w procesie stymulacji wydzielania insuliny przez glukozę, podobnie zresztą jak i przez bodźce nieglukozowe, …
- Nadwrażliwość typu komórkowegoW tym typie nadwrażliwości pojawiają się — wskutek proliferacji limfocytów pomocniczych (TH) — uczulone limfocyty, które w dalszym kontakcie z antygenem (insuliną) …
Czy implanty zębowe wystarczają na całe życie?
Implanty stomatologiczne to obecnie jeden z najskuteczniejszych sposobów na uzupełnienie brakujących zębów. Ale czy rzeczywiście wystarczą na całe życie? Odpowiedź nie jest …- Oświata zdrowotnaNauczanie o cukrzycy powinno objąć także szersze kręgi społeczeństwa. Będąc chorobą społeczną i cywilizacyjną o coraz szerszym zasięgu, stanowi ona zagrożenie dla …
Najnowsze komentarze