Cukrzyca, jak każda przewlekła choroba, stwarza wiele problemów adaptacyjnych. Konieczność przestrzegania diety, codziennego wstrzykiwania insuliny, świadomość zagrożenia stanem niedocukrzenia krwi lub kwasicą ketonową, a także świadomość nieuleczalności choroby (u rodziców od początku choroby, u chorych dzieci na ogół dopiero w wieku młodzieżowym), są stresami obciążającymi atmosferę rodzinną i emocjonalny rozwój dziecka. Ujemne skutki tych wpływów mogą u rodziców wyzwalać hiperprotekcjonizm hamujący rozwój samodzielności dziecka, stwarzać nastrój przygnębienia, który się udziela także jemu, mogą wreszcie powodować niechęć do opiekowania się dzieckiem i dążenie do stałego przetrzymywania go w zakładach leczniczych, co również odbija się na jego emocjonalnym rozwoju. U dziecka reakcja psychiczna na chorobę zależy od wieku. U małego dziecka wysiłki wychowawcze matki dotyczące odżywiania i aktywności fizycznej mogą powodować wybuchy złości, niechęć do jedzenia i wtórnie stany niedocukrzenia krwi (drgawki), co skłania nieraz rodzinę do rezygnacji z dyscypliny wychowawczej. W tym wieku dziecko bardzo źle toleruje psychicznie szpital i dlatego duże znaczenie psychologiczne ma szybkie leczenie zakażeń i innych niedyspozycji w domu. W wieku szkolnym jest stosunkowo najmniej zaburzeń emocjonalnych, zwłaszcza w razie dobrej współpracy lekarza i rodziców z wychowawcami i nauczycielami. W tym okresie życia dziecko przyswaja sobie umiejętności samokontroli, co daje mu motywację do przestrzegania otrzymanych zaleceń medycznych. Możliwość uczestniczenia w ćwiczeniach gimnastycznych i uprawiania sportów skutecznie zapobiega wykształceniu się kompleksu małowartościowości. Ponadto sprawność umysłowa dzieci chorych na cukrzycę nie odbiega od poziomu ich rówieśników, a często nawet jest nieco lepsza, do czego przyczynia się doświadczenie nabyte w toku prowadzenia samokontroli. Istotne problemy psychologiczne pojawiają się dopiero w okresie dojrzewania i w wieku młodzieżowym. W tym okresie młody pacjent coraz dłużej przebywa poza środowiskiem rodzinnym i na jego rozwoju emocjonalnym coraz bardziej ciąży świadomość nieuleczalności choroby, niebezpieczeństwa powikłań, a także przekonanie o tym, że w jego chorobie wiele spraw jest jeszcze nie wyjaśnionych. W związku z tym występują objawy nerwicy, drażliwość, chwiejność emocjonalna. Zdarzają się nawet próby samobójcze i liczbę zgonów a tego powodu w tej grupie chorych ocenia się na 3—5%. Inni natomiast nie akceptują swojej choroby i całkowicie zaniedbują jej leczenie. Zwykle popadają w konflikt z rodzicami, ograniczają kontakt z lekarzem do sporadycznych konsultacji i najczęściej nie przestrzegają jego zaleceń. Rezultatem takiego postępowania są częste stany niedocukrzenia krwi, śpiączka ketonowa, zakażenia i szybki rozwój przewlekłych powikłań cukrzycy. Postępowanie z dzieckiem chorym na cukrzycę wymaga zatem dużej umiejętności od lekarza i personelu medycznego, od rodziców i innych członków rodziny, od wychowawców i nauczycieli. Tylko dobrze przemyślana współpraca wszystkich osób odpowiedzialnych za rozwój dziecka może uchronić jego psychikę od przytoczonych wyżej urazów, kompleksów, zaburzeń emocjonalnych i wadliwego zachowania. Bardzo pomocne jest tu odpowiednio ukierunkowane nauczanie medyczne, które należy rozpoczynać możliwie najwcześniej, jeszcze w czasie pierwszego pobytu w szpitalu, i którym należy objąć dzieci od najmłodszych lat, a potem je systematycznie kontynuować i rozszerzać. Coraz większego znaczenia nabiera też wzajemne wsparcie psychiczne i wymiana doświadczeń na obozach i koloniach letnich oraz w klubach tworzonych przez młodocianych chorych na cukrzycę.
O autorze
Podobne wpisy
Ostatnie wpisy
zakątek zdrowia
Archiwa
- listopad 2023
- wrzesień 2023
- maj 2023
- kwiecień 2023
- grudzień 2022
- listopad 2022
- sierpień 2022
- marzec 2022
- styczeń 2022
- wrzesień 2021
- sierpień 2021
- czerwiec 2021
- maj 2021
- kwiecień 2021
- grudzień 2020
- listopad 2020
- maj 2020
- kwiecień 2018
- marzec 2018
- luty 2018
- styczeń 2018
- grudzień 2017
- listopad 2017
- październik 2017
- wrzesień 2017
- sierpień 2017
- lipiec 2017
- czerwiec 2017
- maj 2017
- kwiecień 2017
- marzec 2017
- luty 2017
- styczeń 2017
Kategorie
Warto przeczytać
- Inne stany śpiączkowe w cukrzycyU chorych na cukrzycę występują ponadto stany śpiączkowe luźno lub zupełnie nie związane etiologicznie i patogenetycznie z tą chorobą. Należą tu: śpiączka …
- FruktozurieSą to stany cechujące się pojawieniem się fruktozy w moczu. Wchłania się ona wolniej w jelicie cienkim aniżeli glukoza, natomiast ulega szybszym …
- Uwagi dotyczące metody Jakuba WęgierkiDyskusja na temat, czy chorym na cukrzycę należy zabraniać spożywania cukru, czy też — odwrotnie — powinno im się to polecać, rozpoczęła …
- Badania dodatkowe encefalopatii cukrzycowejDo najpowszechniejszych pomiarów przepływu krwi w kończynach należy określenie wskaźnika oscylometrycznego i temperatury skóry: oba te parametry ulegają zmniejszeniu w chorobie naczyniowej …
- Hipoglikemia poinsulinowąStany niedocukrzenia krwi o różnym nasileniu stanowią najczęstsze powikłanie, spotykane wśród chorych leczonych insuliną. Ich przyczyną jest zalecenie niewłaściwej dawki hormonu przez …
- Pierwotne uszkodzenie włókna osiowego związane z zaburzeniem przemiany mioinozytoluZawartość tego cyklicznego poliolu, będącego jednym z 9 stereoizomerów inozytolu i mającego uznane działanie biologiczne, jest w nerwach obwodowych 30 razy większa …
- Mediatory peptydoweW ostatnich latach wyizolowano z komórek poddanych działaniu insuliny (komórek mięśniowych, adypocytów) krótkie peptydy, które działają na izolowane enzymy lub mitochondria w …
- Cukrzyca chwiejnaNazwą cukrzycy chwiejnej (diabetes mellitus labilis, brittle diabetes) określa się tę postać choroby, która cechuje się dużymi wahaniami glikemii mimo podjęcia prawidłowego …
- Błona podstawnaZmiany w strukturze i czynności błony podstawnej stanowią zasadniczy element mikroangiopatii cukrzycowej i w ciągu ostatnich lat błona ta stała się przedmiotem …
- Śpiączka mleczanowaW przeciwieństwie do śpiączek hiperglikemicznych — ketonowej i hipermolalnej — kwasica mleczanowa i śpiączka mleczanowa nie są swoistym powikłaniem cukrzycy i występują …
- Obraz morfologiczny i patogeneza nefropatii cukrzycowejPoza przytoczonymi tam hipotezami rozwoju mikroangiopatii cukrzycowej w odniesieniu do nerki podkreśla się jeszcze znaczenie zaburzeń czynnościowych, poprzedzających pojawienie się zmian morfologicznych. …
Najnowsze komentarze