W cukrzycy idiopatycznej (typu 1 i 2) leczonej skutecznie i przebiegającej bez powikłań odchylenia od stanu prawidłowego są na ogół niewielkie. Znacznie częściej stwierdza się zmiany przedmiotowe w cukrzycy wtórnej lub skojarzonej (typu 3) z chorobami i zespołami cechującymi się swoistym obrazem klinicznym. Stan przedmiotowy chorych na cukrzycę idiopatyczną cechuje się pewnymi odrębnościami w zależności od typu choroby. W cukrzycy typu 2 objawem powszechnie stwierdzanym jest otyłość, natomiast w cukrzycy typu 1 przeważa niedożywienie, niekiedy także objawy odwodnienia. To nadmierne gromadzenie się tłuszczu często dotyczy tułowia i twarzy, dając obraz otyłości typu cushingoidalnego. W skórze twarzy stwierdza się rozszerzenie naczyń, co powoduje charakterystyczne zaróżowienie policzków (jubeosis diabetica faciei), w skórze tułowia i kończyn — ślady zadrapań, czyraki, na podudziach zanikowe przebarwienia przedgoleniowe oraz żółtobrunatne ogniska grudkowate lub płasko wypukłe, nierzadko pokryte łuskami ogniska tłuszczowatego obumierania skóry (necrobiosis lipoidica diabeticorum). Może też występować inne zabarwienie skóry, jak bielactwo (zwłaszcza w cukrzycy typu 1) lub rasowobrunatne zabarwienie fałdów nosowo-wargowych i innych fałdów skóry na twarzy, na dłoniach, podeszwach i w miejscach ucisku przy nie zmienionych białkówkach, co jest następstwem zwiększenia stężenia karotenów w hiperglikemicznej surowicy (caiotenodeimia). U kobiet stwierdza się niekiedy nadmierne owłosienie górnej wargi i brody (cukrzyca „kobiet brodatych”), podbrzusza i kończyn dolnych. W cukrzycy typu 2 skojarzonej z hiperlipoproteinemiami występują kępki żółte i żółtaki. W obrębie tkanki podskórnej objawem późnego okresu cukrzycy mogą być obrzęki, zaś u chorych leczonych insuliną (zwłaszcza kobiet i dzieci) zaniki, znacznie rzadziej przerost tkanki tłuszczowej (lipodystiophia insulinica). Badaniem narządu wzroku rzadko stwierdza się porażenie gałek ocznych (n. okoruchowego), czasem zaćmę. W jamie ustnej częstym objawem jest ropotok zębodołowy z zanikiem dziąseł (paiodontopathia). W przypadkach gruźlicy płuc, występującej u chorych na cukrzycę (zwłaszcza typu 1) częściej niż w ogólnej populacji, można stwierdzić odchylenia od stanu prawidłowego nad obszarem płuc. Cukrzycy często towarzyszy nadciśnienie i wówczas widoczne są objawy powiększenia lewej komory serca, czasem także niewydolności krążenia. W cukrzycy długotrwałej może jednak występować hipotonia ortosta- tyczna jako wyraz swoistych dla tej choroby zmian autonomicznego układu nerwowego. Innym objawem neuropatii wegetatywnej dotyczącej układu krążenia jest stałe przyspieszenie czynności serca (tętna) i mała podatność zmian rytmu serca na odruchy fizjologiczne (próba Valsalvy) i bodźce farmakologiczne. Badaniem brzucha stwierdza się często powiększenie wątroby, którego przyczyną jest najczęściej odkładanie się glikogenu i (lub) triglicerydów w hepatocytach. W cukrzycy typu 1 powiększenie wątroby jest objawem dość dobrze odzwierciedlającym stan metaboliczny pacjenta: narząd ten w krótkim czasie ulega powiększaniu lub zmniejszaniu równolegle z pogorszaniem lub poprawą przemiany węglowodanów (wątroba akordeonowa). W kończynach dolnych stwierdza się u osób starszych zmiany zanikowe skóry, włosów, paznokci oraz brak tętna w tętnicach stopy i tętnicy piszczelowej tylnej, rzadziej w tętnicy podkolanowej i udowej. Zmiany zanikowe są następstwem zarówno zaburzenia ukrwienia, jak i zaburzeń neurotroficznych i często towarzyszą im objawy neurologiczne, jak przeczulica, osłabienie czucia powierzchownego (bólu i temperatury) i głębokiego, czucia wibracji, osłabienie i zniesienie odruchów piętowych i kolanowych. Zmiany zanikowe i zwyrodnieniowe kości i stawów stopy typu artropatii Charcota dają charakterystyczne, bezbolesne zniekształcenie stóp („pied diabetiąue”). Niekiedy objawem naprowadzającym na rozpoznanie cukrzycy jest martwica stopy. W obrębie dłoni objawem spotykanym u dzieci i młodocianych chorych na cukrzycę typu 1 jest nadmierna sztywność stawów palców i ich lekki przykurcz, a także typowy przykurcz Dupuytrena. Zgodnie z klasyfikacją cukrzycy i innych postaci nietolerancji glukozy, zaproponowaną przez WHO, w książce tej przyjęto podział cukrzycy klinicznie jawnej na 3 typy, z czego typ 1 i 2 odpowiadają cukrzycy idiopatycznej, zaś typ 3 obejmuje zróżnicowaną grupę cukrzyc wtórnych i skojarzonych. W zasadzie oba pierwsze typy w dużym stopniu odpowiadają cukrzycy młodzieńczej (JOD) i cukrzycy dorosłych (MOD), jednak wprowadzenie pojęcia insulinozależności jako zjawiska pierwotnego ma na celu uwypuklenie odrębności ich etiologii i rozwoju. Mimo danych przemawiających za zróżnicowaniem cukrzycy insulinozależnej (typu 1), w obecnej klasyfikacji nie dzieli się tej postaci choroby na podtypy, wychodząc z założenia, że obecnie dostępne kryteria odróżniania poszczególnych podtypów są mało przydatne i wymagają sprawdzenia w dalszych badaniach (p. tab. 11). Podział cukrzycy typu 2 na postać skojarzoną z otyłością i bez otyłości jest natomiast dostatecznie ugruntowany i został on wprowadzony. W tej postaci cukrzycy dochodzi czasem — w sposób niedostatecznie jeszcze poznany — do stanu, w którym stosowanie insuliny staje się nieodzowne. Podanie insuliny w cukrzycy typu 2 może być także konieczne w sytuacjach, w których zapotrzebowanie na ten hormon się zwiększa (zakażenia, ciąża). Wówczas rozpoznaje się cukrzycę (pierwotnie) insulinoniezależną, wymagającą stosowania insuliny.
O autorze
powiązane posty
Ostatnie wpisy
- Dieta pudełkowa odchudzająca – skuteczna metoda na zdrową redukcję wagi
- Nabiał niskotłuszczowy – zdrowa alternatywa, czy pułapka?
- Witamina H (biotyna) – właściwości, źródła i dawkowanie
- Podstawowe zasady zdrowego odchudzania: klucze do sukcesu
- Czosnek czerwony – właściwości, działanie i zastosowanie zdrowotne
zakątek zdrowia
Archiwa
- kwiecień 2025
- marzec 2025
- luty 2025
- listopad 2024
- czerwiec 2024
- maj 2024
- kwiecień 2024
- listopad 2023
- maj 2023
- kwiecień 2023
- grudzień 2022
- listopad 2022
- sierpień 2022
- marzec 2022
- styczeń 2022
- wrzesień 2021
- sierpień 2021
- czerwiec 2021
- maj 2021
- kwiecień 2021
- grudzień 2020
- listopad 2020
- maj 2020
- kwiecień 2018
- marzec 2018
- luty 2018
- styczeń 2018
- grudzień 2017
- listopad 2017
- październik 2017
- wrzesień 2017
- sierpień 2017
- lipiec 2017
- czerwiec 2017
- maj 2017
- kwiecień 2017
- marzec 2017
- luty 2017
- styczeń 2017
Kategorie
Warto przeczytać
Polifenole: właściwości zdrowotne i źródła w diecie
Polifenole to fascynujące związki chemiczne, które odgrywają kluczową rolę w zdrowiu człowieka. Występują naturalnie w roślinach, nadając im nie tylko barwę, ale …Cena aparatu na zęby – jak wygląda cena aparatu ortodontycznego?
Piękne zęby to nie tylko wrażenie natury estetycznej. Nie ma co ukrywać – wygląd zębów wpływa na samopoczucie człowieka i sposób, w …Gruczolak chromochłonny
U około 75% chorych z tym typem guza nadnerczy stwierdzono w okresie przedoperacyjnym nieprawidłowy wynik testu (doustnego i dożylnego) tolerancji glukozy, a …Melon miodowy – właściwości zdrowotne i skutki w diecie
Melon miodowy, znany również jako melon kantalupa, to owoc, który nie tylko zachwyca swoim słodkim smakiem, ale także oferuje szereg korzyści zdrowotnych. …Koper włoski – zdrowotne właściwości i zastosowanie w kuchni
Koper włoski, znany pod naukową nazwą Foeniculum vulgare, to nie tylko smaczna przyprawa, ale również roślina o niezwykle cennych właściwościach zdrowotnych. Od …Delikatna dieta odchudzająca – zasady i przykładowy jadłospis
Delikatna dieta odchudzająca to nie tylko moda, ale przemyślany sposób na zdrową redukcję tkanki tłuszczowej, który zyskuje coraz większe uznanie wśród osób …Zatrzymanie wody
U niektórych chorych, u których w okresie poprzedzającym leczenie doszło do znacznego odwodnienia, po zastosowaniu insuliny — zwłaszcza dużych dawek — i …Stomatologiczne powikłania cukrzycy
Powikłania cukrzycy w obrębie jamy ustnej były częste i osiągały znaczne nasilenie przed odkryciem insuliny. W owym czasie powszechnym zjawiskiem w tej …Właściwości i korzyści zdrowotne szpinaku – dlaczego warto go jeść?
Szpinak, często nazywany superfoodem, zyskuje coraz większą popularność w kuchniach na całym świecie, a to nie bez powodu. Bogaty w witaminy i …Obraz morfologiczny i patogeneza retinopatii cukrzycowej
Spośród wymienionych w tym rozdziale mechanizmów, doprowadzających do zmian w naczyniach włosowatych, w siatkówce szczególne znaczenie patogenetyczne przypisuje się względnej hipoksji, która …Wpływ pochodnych sulfonyłomocznika na wątrobę
Dowodem tego wpływu jest zwiększenie zawartości glikogenu w wątrobie, który’obserwuje się stale u zwierząt i u ludzi otrzymujących te leki. Uważa się, …
Najnowsze komentarze