Terenowa poradnia cukrzycowa

Jest ona zwykle częścią wielospecjalistycznego ambulatoryjnego ośrodka służby zdrowia, przeznaczonego dla większej liczby mieszkańców (województwa, dużego miasta). Dostateczna sieć tych poradni decyduje o efektywności opieki zdrowotnej nad chorymi na cukrzycę. Terenowa przychodnia cukrzycowa pełni 3 ważne funkcje: 1.Jest placówką konsultacyjną dla lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej w zakresie leczenia cukrzycy. Z reguły przejmuje ciągłość leczenia tej choroby w początkowym okresie oraz w razie wystąpienia przewlekłych powikłań i chorób towarzyszących, wpływających na przebieg cukrzycy. Pod stałą opieką tej poradni pozostają także pacjenci z cukrzycą chwiejną, z insulinoopornością, alergią insulinową lub nietolerancją doustnych leków przeciwcukrzycowych. 2. Prowadzi szkolenie chorych w zakresie zachowań zdrowotnych. 3. Rozwija działalność profilaktyczną. U chorych na cukrzycę polega ona na zapobieganiu powikłaniom tej choroby (profilaktyka wtórna), co sprowadza się w zasadzie do właściwego wypełniania funkcji wymienionych w punkcie 1 i 2. Poza tym poradnia powinna rozwijać działalność profilaktyczną w stosunku do samej cukrzycy (pierwotna profilaktyka), prowadząc badanie skryningowe wśród krewnych osób ze znaną cukrzycą, a w dalszym etapie organizując takie badania w określonych grupach ludności (np. wśród otyłych) na całym terenie objętym nadzorem przez poradnię. Aby terenowa poradnia cukrzycowa mogła wykonywać swoje zadania we właściwy sposób, muszą być spełnione następujące warunki: 1. Liczba takich poradni powinna być dostatecznie duża, aby chory mógł się do nich dostać bez trudności i zawsze w razie pogorszenia stanu zdrowia. Dlatego na jedną poradnię nie powinno przypadać więcej niż 5000—6000 pacjentów; j_ 2. Każda poradnia musi zatrudniać dostateczną liczbę lekarzy i średniego personelu medycznego. Uważa się, że na każde 2000 zarejestrowanych pacjentów należy zatrudnić w poradni jednego lekarza w pełnym wymiarze godzin. Umożliwia to konsultowanie chorych leczonych insuliną raz w miesiącu, zaś leczonych doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub wyłącznie dietą raz na 3—6 miesięcy. W każdej poradni powinna być zatrudniona dietetyczka i pielęgniarki, które ze względu na duży zakres obowiązków szkoleniowych powinny mieć przygotowanie pedagogiczne. 3. Każda poradnia cukrzycowa musi mieć zaplecze laboratoryjne. Tę funkcję pełni najczęściej laboratorium wchodzące w skład wielospecjalistycznej przychodni, której częścią jest poradnia cukrzycowa. Poza tym jednak poradnia powinna być wyposażona w „suche testy” do oznaczania cukru (glukozy) i acetonu w moczu, powinna mieć także fotometry odbiciowe umożliwiające szybkie oznaczanie glikemii. 4. W krajach, w których jest niedostateczna liczba szpitali, celowe może być tworzenie przy terenowej poradni cukrzycowej izby pobytu chorych dla 2—3 osób (ewentualnie na zmianę dla mężczyzn i kobiet). Wiąże się to z koniecznością zapewnienia tym chorym posiłków i całodobowej opieki pielęgniarskiej. Głównym celem przyjęcia pacjentów do takiej izby jest wykonanie profilu dobowego glikemii i korekta leczenia, czasem interwencja w stanie hipoglikemicznym. System samokontroli oparty na oznaczaniu glikemii przez samych pacjentów, stanowiący alternatywę oznaczania profilu dobowego w warunkach szpitalnych, jest ograniczony, jak dotąd, do niewielkich grup pacjentów w nielicznych krajach.