Wirusowe zapalenie wątroby a cukrzyca

Częstość występowania wirusowego zapalenia wątroby (w.z.w.) u chorych na cukrzycę jest różnie oceniana, co zależy prawdopodobnie od ogólnej zapadalności na tę chorobę badanej populacji i poziomu odpowiednich działań profilaktycznych. Jak wynika z badań przeprowadzonych w Warszawie, zapadalność na w.z.w. na tym terenie jest wśród chorych na cukrzycę dwukrotnie większa aniżeli w populacji ogólnej. Wzrasta ona z czasem trwania cukrzycy i w chorobie długo trwającej jest około 5 razy większa niż w początkowym jej okresie; jest też blisko 10-krotnie większa w cukrzycy typu 1 niż cukrzycy typu 2, Podobnie znacznie częściej (2—8-krotnie) stwierdzono u chorych na cukrzycę obecność antygenu HBs oraz homologicznych przeciwciał anty-HBs w surowicy, przy czym uwarunkowania dodatniej antygenemii były takie same: typ 1 cukrzycy, jej długotrwałość i leczenie insuliną. Cukrzyca wywiera wyraźnie niekorzystny wpływ na przebieg w.z.w. Znajduje to wyraz w większych wartościach biochemicznych wykładników uszkodzenia wątroby, ich późniejszej normalizacji i długim okresie hospitalizacji. W.z.w. częściej też prowadzi u chorych na cukrzycę do marskości wątroby: z przeprowadzonych w Warszawie badań prospektywnych wynika, że dzieje się tak w około 9% przypadków. Oblicza się też, że przyczyną około 2/3 przypadków marskości wątroby u osób z cukrzycą jest w.z.w.. Zwiększona zapadalność na w.z.w. i niepomyślny jego przebieg u chorych na cukrzycę tłumaczą dużą umieralność tych osób z powodu marskości wątroby. Jest ona u nich blisko 3 razy większa niż w ogólnej populacji. Podobne wyniki jak w Łodzi i Warszawie uzyskali badacze japońscy w toku 20- -letniej obserwacji prospektywnej określonej populacji chorych na cukrzycę. Z przedstawionych wyżej faktów wynika, że osoby z cukrzycą należy uznać — przynajmniej na niektórych terenach — za grupę zwiększonego ryzyka zapadalności na w.z.w. Wniosek taki zawarty jest też w Raporcie Komitetu Ekspertów ds. Cukrzycy WHO. Powodem zagrożenia jest często korzystanie przez tych chorych z usług służby zdrowia (wstrzykiwania, pobieranie krwi do badań). Powoduje to narażenie ich na zakażenie, a z kolei zarażone osoby same stanowią później źródło zakażenia. Należy oczekiwać, że zaopatrzenie chorych na cukrzycę w sprzęt (igły, strzykawki) jednorazowego użytku lub tylko do ich wyłącznego użycia to zagrożenie zmniejszy. Przyczyna częstego przechodzenia w.z.w. w marskość wątroby u chorych na cukrzycę nie jest wyjaśniona, jednak szczególnie duża podatność osób z cukrzycą typu 1 na choroby autoimmunizacyjne może sugerować immunologiczne podłoże tej niepomyślnej ewolucji.