Zmiany w strukturze i czynności błony podstawnej stanowią zasadniczy element mikroangiopatii cukrzycowej i w ciągu ostatnich lat błona ta stała się przedmiotem szczególnego zainteresowania. Skład i struktura błony podstawnej. Błona podstawna jest utworzona przez substancję bezpostaciową o dużej gęstości elektronowej, mieszczącą się na zewnątrz błony komórkowej i oddzielającą komórkę od przylegających tkanek. Spełnia ona 2 ważne funkcje: jest półprzepuszczalnym filtrem oraz stanowi podporę i (lub) łącznik między warstwą komórek a przylegającą tkanką łączną. Mimo bezpostaciowego wyglądu w mikroskopie elektronowym można wyróżnić w niej cienkie włókienka o średnicy 30—40 nm (A) oraz drobnoziarnistą, substancję podstawową. Głównym składnikiem włókienek jest kolagen, zaś substancji podstawowej — glikozaminoglikany (mukopplisacharydy) i niekolagenowe glikoproteiny. Na część węglowodanową przypada około 10% suchej masy błony. Kolagen błony podstawnej różni się od kolagenu tkanki łącznej większą zawartością hydroksylizyny i hydroksyproliny (3-OH-proliny) oraz związanych z tymi aminokwasami cząsteczek galaktozyloglukozy, obecnością heteropolisacharydów, a także dużej ilości cysteiny, mniejszą natomiast zawartością alaniny. Poza różnicą składu cechuje go także odmienna struktura. W przeciwieństwie do kolagenu tkanki łącznej, w którym podstawową jednostkę stanowi spiralny łańcuch a! o masie cząsteczkowej około 95 000, w kolagenie błony podstawnej długość spiralnych łańcuchów jest różna, przy czym są one połączone „koniec do końca” na przemian z niespiralnymi łańcuchami polipeptydowymi o odmiennym składzie, połączonymi z kolei poprzecznie wiązaniami dwusiarczkowymi. Prawdopodobnie struktura tych nitek jest rozmaita w różnych błonach podstawnych. Podług niektórych badaczy podstawowym składnikiem włókienek błony podstawnej jest cząsteczka prokolagenu (o masie cząsteczkowej około 150 000), zawierająca w środku właściwy spiralny łańcuch kolagenu, a po obu końcach niespiralne propeptydy o odmiennym składzie. Zróżnicowanie genetyczne prokolagenu może tłumaczyć różne długości łańcuchów kolagenu, jaki uzyskiwano z różnych błon podstawnych. W procesie dojrzewania kolagenu istotnymi etapami są: hydroksylacja lizyny i proliny do hydroksylizyny i hydroksyproliny, katalizowana przez swoiste hydrolazy, oraz następcza glikozylacja, polegająca na przyłączeniu do tych hydroksyaminokwasów galaktozy i glukozy za pomocą wiązania glikozydowego przy udziale swoistych transferaz: galąktozowej i glukozowej. Odrębna transferaza katalizuje przyłączenie do argininy wspomnianych wyżej grup heterpolisacharydów. Przeciętnie na 10 cząsteczek disacharydu przypada jedna cząsteczka hetropolisacharydu. Niewiele wiadomo o katabolizmie kolagenu błony podstawnej. Badania innych glikoprotein wskazują, że białka te są rozkładane do aminokwasów przy udziale proteaz, zaś część węglowodanowa jest degradowana przez swoiste glikozydazy. W substancji podstawowej błony podstawnej głównym składnikiem są glikozaminoglikany (m.in. siarczan heparanu i kwas hialuronowy), uformowane w postaci proteoglikanów. Są to duże kompleksy, składające się z jądra białkowego i przyłączonych do niego licznych glikozaminoglikanów, kwasu hialuronowego i białka stabilizującego strukturę tych agregatów. Prawdopodobnie glikozaminoglikany przesądzają o właściwości filtracyjnej błony podstawnej. Obok proteoglikanów innym komponentem substancji podstawowej błony podstawnej są niekolagenowe glikoproteiny. Przypuszcza się, że różnica pomiędzy anatomicznymi odmianami błony podstawnej w większym stopniu dotyczy zawartości i składu proteoglikanów i niekolagenowych glikoprotein niż kolagenu.
O autorze
Podobne wpisy
Ostatnie wpisy
zakątek zdrowia
Archiwa
- grudzień 2022
- listopad 2022
- sierpień 2022
- marzec 2022
- styczeń 2022
- wrzesień 2021
- sierpień 2021
- czerwiec 2021
- maj 2021
- kwiecień 2021
- grudzień 2020
- listopad 2020
- maj 2020
- kwiecień 2018
- marzec 2018
- luty 2018
- styczeń 2018
- grudzień 2017
- listopad 2017
- październik 2017
- wrzesień 2017
- sierpień 2017
- lipiec 2017
- czerwiec 2017
- maj 2017
- kwiecień 2017
- marzec 2017
- luty 2017
- styczeń 2017
Kategorie
Warto przeczytać
- Insulinooporność poza(post)receptorowaJej przyczyną jest zaburzenie „sprzężenia” (coupling) kompleksu insulina-receptor insulinowy z układem efektorowym komórki, podlegającym wpływowi tego hormonu. W tej postaci insulinooporności występuje …
- Śpiączka mleczanowaW przeciwieństwie do śpiączek hiperglikemicznych — ketonowej i hipermolalnej — kwasica mleczanowa i śpiączka mleczanowa nie są swoistym powikłaniem cukrzycy i występują …
Słodkości w zdrowej diecie: ekologiczne słodycze. Bezglutenowe słodycze
Wielu z nas nie wyobraża sobie diety bez słodyczy – nie musimy z nich jednak rezygnować całkowicie. Batony, cukierki i mleczne czekolady …- OuabainaLek ten zwiększa wyraźnie wydzielanie insuliny jedynie w badaniach in vitro i tylko wówczas, gdy stosuje się go w dawkach większych niż …
- Receptor insulinowyObecność receptora insulinowego stwierdzono w błonie licznych komórek, takich jak adypocyty, komórki mięśniowe, hepatocyty, limfocyty, inonocyty i in. Zasługuje na uwagę, że …
- Czynności wydzielnicze komórek B w cukrzycy typu 1Jak dotąd, oznaczanie peptydu C we krwi znajduje zastosowanie w ocenie resztkowej czynności wydzielniczej komórek B w cukrzycy typu 1, zwłaszcza w …
- Dermatozy złogoweW cukrzycy skojarzonej z hiperlipoproteinemiami mogą w skórze występować kępki żółte (xanthomata). Są one utworzone przez komórki piankowate, których cytoplazma zawiera lipidy …
- Terenowa poradnia cukrzycowaJest ona zwykle częścią wielospecjalistycznego ambulatoryjnego ośrodka służby zdrowia, przeznaczonego dla większej liczby mieszkańców (województwa, dużego miasta). Dostateczna sieć tych poradni decyduje …
- Nadwrażliwość typu komórkowegoW tym typie nadwrażliwości pojawiają się — wskutek proliferacji limfocytów pomocniczych (TH) — uczulone limfocyty, które w dalszym kontakcie z antygenem (insuliną) …
- Przemiana tłuszczów i białek w glikokortykosteroidachPrzemiana tłuszczów. Glikokortykosteroidy działają Upolitycznię w tkance tłuszczowej i w wątrobie. W małych stężeniach powodują lipolizę wskutek upośledzenia reestryfikacji kwasów tłuszczowych, uwarunkowanego …
Stany zapalne stawów: leczenie zwyrodnienia stawu biodrowego Szczecin
Na świecie występuje wiele poważnych chorób, których nie wolno w żaden sposób lekceważyć. Oczywiście bardzo niebezpieczne są przede wszystkim różnego rodzaju stany …
Najnowsze komentarze