Leczenie cukrzycy w przebiegu zakażeń

Zakażenia łagodne i przewlekłe, które nie pogarszają stanu metabolicznego, nie wymagają modyfikacji dotychczasowego leczenia cukrzycy. Natomiast zmiana — najczęściej przejściowa — uprzednio stosowanej terapii jest konieczna w zakażeniach ostrych, ciężkich, a zwłaszcza w posocznicy i zakażeniach ropnych. Zmiany postępowania wymagają także chorzy, którzy z powodu infekcji nie mogą się prawidłowo odżywiać i przestrzegać zaleconej im diety. Przed zmianą leczenia należy dokładnie ocenić stan metaboliczny i stopień niewyrównania cukrzycy, w związku z czym w tym okresie należy częściej oznaczać glikemię, cukromocz, badać mocz na obecność acetonu, a w razie potrzeby wykonać badania informujące o stanie gospodarki wodno-elektrolitowej i równowadze kwasowo-zasadowej. W zakażeniach średnio ciężkich i ciężkich zasadą jest stosowanie u wszystkich chorych insuliny krótko działającej, którą wstrzykuje się 3 razy (rzadko częściej) dziennie przed głównymi posiłkami. W przypadkach uprzedniego podawania leków doustnych odstawia się je i podaje — w związku z przewidywaniem insulinoterapii okresowej — preparaty insuliny wysoko oczyszczone. Zakażenia, zwłaszcza ropne, są przeciwwskazaniem do stosowania przeciwcukrzycowych pochodnych biguanidu także z tego względu, że zwiększają zagrożenie kwasicą mleczanową. U chorych leczonych poprzednio insuliną wstępna dobowa dawka tego hormonu jest przeciętnie o 25% większa od stosowanej poprzednio. W ciągu następnych dni dawkę tę modyfikuje się w zależności od wartości glikemii i cukromoczu. U chorych, którzy do okresu zakażenia nie otrzymywali insuliny, wstępna dobowa dawka tego hormonu wynosi 30—40 j.m. Dietę należy dostosować do apetytu i zdolności przyjmowania pokarmów. Z reguły podaje się choremu pokarmy łatwo strawne, z tym że dobowa ilość węglowodanów powinna wynosić 200—250 g. W tym celu niewielkie posiłki uzupełnia się dobrze osłodzonym płynem (szklanka soku owocowego lub herbaty zawierająca około 15 g cukru). Jeżeli chorego nie można odżywiać doustnie, zastępuje się każdy główny posiłek dożylnym wlewem 500—750 ml 10°/o roztworu glukozy, który rozpoczyna się zaraz po podskórnym wstrzyknięciu insuliny i który powinien trwać około 2—3 h. Dawki insuliny i ilość podawanej we wlewie glukozy ustala się w ten sposób, by wartości glikemii (oznaczonej przed wstrzyknięciami insuliny) nie przekroczyły 11,1 mmol/1 (200 mg%). Gdy stan chorego poprawi się na tyle, że może się już odżywiać normalnie, wlewy roztworu glukozy odstawia się, natomiast wielokrotne wstrzykiwanie insuliny krótko działającej utrzymuje się aż do całkowitego opanowania zakażenia. Dopiero wówczas wraca się do leczenia, jakie chory stosował uprzednio, w tym także do leczenia doustnego cukrzycy.