Stosowanie pochodnych biguanidu

Leczenie pochodnymi biguanidu rozpoczyna się od dawek małych, stopniowo zwiększając je aż do osiągnięcia dawki terapeutycznej lub do wystąpienia objawów nietolerancji. Efekt leczniczy tych związków pojawia się wolniej niż pochodnych sulfonylomocznika; najczęściej glikemia zmniejsza się dopiero po upływie 6—7 dni. W przypadkach wyłącznego ich stosowania u chorych dotychczas nie leczonych wyraźna poprawa tolerancji węglowodanów następuje po upływie około 2 tygodni. Według tego samego schematu rozpoczyna się podawanie pochodnych biguanidu w razie ich skojarzonego stosowania z insuliną lub pochodnymi sulfonylomocznika. W pierwszym przypadku nie należy zmniejszać dawki hormonu przez 4—6 dni, później zaś trzeba to czynić ostrożnie, redukując ją o 4—8 j.m./ id co kilka dni pod kontrolą glikemii i cukromoczu. W stanie wtórnej nieskuteczności pochodnych sulfonylomocznika chory otrzymuje już najczęściej najsilniej działający lek z tej grupy (chlorpropamid, glibenklamid), do którego dołącza się w dawce stopniowo wzrastającej pochodną biguanidu. Jeżeli leczenie rozpoczyna się od podania preparatów zawierających dwa leki przeciwcukrzycowe: pochodną sulfonylomocznika i pochodną biguanidu, należy na początku podawać małe dawki i stopniowo je zwiększać. W przewlekłym leczeniu pochodnymi biguanidu należy dążyć do stosowania pełnej dawki terapeutycznej (poza przypadkami cukrzycy chwiejnej), która dla fenforminy wynosi 100 mg, dla buforminy — 200 mg, a dla metforminy — do 3,0 g dziennie. Tabletki podaje się 3 razy dziennie, kapsułki i drażetki o działaniu przedłużonym 2 razy dziennie, rano i wieczorem. Leki należy przyjmować pod koniec posiłku lub bezpośrednio po nim, gdyż wówczas rzadziej występują niepożądane objawy ze strony przewodu pokarmowego. Jeżeli jednak pozwala na to tolerancja, bardziej wskazane jest przyjmowanie ich przed posiłkiem, ze względu na znaczenie w ich działaniu hamowania jelitowego wchłaniania glukozy. Kapsułki i drażetki należy połykać nie pogryzione; ich otoczka rozpuszcza się dopiero w zasadowym środowisku dwunastnicy, co chroni lek przed działaniem kwasu solnego soku żołądkowego. Jeżeli stosowanie pochodnej biguanidu w maksymalnej tolerowanej dawce przez dostatecznie długi okres (4 tygodnie) nie daje oczekiwanego skutku, należy ją odstawić i odpowiednio zmienić program leczenia; w przypadkach nieskutecznej monoterapii w rachubę wchodzi podanie pochodnej sulfonylomocznika, w innych przypadkach — zastosowanie właściwych rodzajów i dawek insuliny.