Rozpoznanie różnicowe

Na ogół rozpoznanie ketonowej śpiączki cukrzycowej nie jest trudne i można je wstępnie ustalić u osoby ze znaną cukrzycą na podstawie całokształtu obrazu klinicznego i posługując się bardzo prostymi badaniami laboratoryjnymi (oznaczenie cukromoczu, acetonurii, glikemii, zasobu zasad i pH krwi). U pacjentów leczonych insuliną lub silnie działającymi pochodnymi sulfonylomocznika należy wykluczyć stan niedocukrzenia krwi, który również może powodować zaburzenia świadomości. Odróżnienie obu tych zespołów na ogół nie nastręcza trudności. Z chwilą rozpoznania śpiączki cukrzycowej należy ustalić jej rodzaj, co ma znaczenie dla podjęcia właściwie ukierunkowanego leczenia. Większy problem diagnostyczny stanowią stany śpiączkowe występujące u chorych na cukrzycę na innym tle, zwłaszcza gdy doprowadzają do hiperglikemii i ketozy lub gdy te ostatnie im towarzyszą. Może to się zdarzyć w śpiączce mózgowej (udar), w niewydolności nerek (śpiączka mocznicowa), w zatruciach (np. glikolem etylenowym, metanolem, paraldehydem, salicylanami). W rozpoznaniu różnicowym pomocne są wówczas objawy kliniczne charakterystyczne dla tych stanów, a także wyniki swoistych badań pomocniczych. Szczególnym problemem jest ketoza pojawiająca się u chorych na cukrzycę nadużywających alkoholu. U tych osób stężenie związków ketonowych w moczu i krwi jest umiarkowanie zwiększone, jeżeli oznacza się je za pomocą „suchych testów”, ponieważ większość z nich wskutek przewagi procesów redukcyjnych w alkoholowej kwasicy ketonowej występuje w postaci P-hydroksymaślanu, który nie reaguje z nitroprusydkiem sodowym. Również glikemia jest mniejsza niż w ketonowej śpiączce cukrzycowej (poniżej 16,6 mmol/1 = 300 mg%), zaś zasób zasad i pH krwi są często prawidłowe; w razie -obfitych wymiotów może rozwinąć się zasadowica hipochloremiczna i hipokaliemia.