Przemiana fosfolipidów w komórkach B

Przemiana fosfolipidów w komórkach B. W ostatnich latach ustalono, że aktywacji komórek B wysp trzustkowych towarzyszy nasilenie przemiany fosfolipidów, szczególnie w cyklu fosfatydyloinozytolu. Zjawisko to występuje w przypadku stymulowania wydzielania insuliny glukozą i tolbutamidem, natomiast jest ono wyraźnie mniej intensywne w razie pobudzenia tych komórek aminokwasami. Prawdopodobnie istotne znaczenie dla przyspieszenia obrotów w cyklu fosfatydyloinozytolu ma zwiększona wskutek utleniania glukozy podaż zredukowanych dinukleotydów nikotynamidoadeninowych (NADH, NADPH). Hydrolizie fosfatydyloinozytolu towarzyszy zwiększenie napływu wolnych jonów wapniowych do cytozolu komórek B, z drugiej strony ustalono, że niektóre etapy przemiany w tym cyklu wymagają obecności owych jonów. W rachubą wchodzą także inne wpływy przemiany fosfatydyloinozytolu na wydzielanie insuliny. Egzocytozie ziarnistości zawierających insulinę sprzyja zarówno rozluźnienie struktury błony komórkowej spowodowane rozpadem fosfolipidów, jak i aktywacja przez diacyloglicerol swoistej kinazy białkowej stymulowanej przez jony wapniowe, a zależnej od fosfolipidów (Ca2+ -activated, phospholipid-dependent protein kinase PK-C), katalizującej fosforylacją białek wchodzących w skład otoczki ziarnistości komórek B. Ponadto metabolit cyklu fosfotydyloinozytolu — fosfatydan — aktywując lipazą A2 powoduje oddawanie przez fosfolipidy komórkowe kwasu arachidonowego, będącego prekursorem prostaglandyn, oraz nasyconych kwasów tłuszczowych, stanowiących substrat energetyczny komórek B. Znaczna część tlenu pobierana przez te komórki jest właśnie wykorzystywana do utlenienia kwasów tłuszczowych, i to także wówczas, gdy stężenie glukozy w płynie otaczającym te komórki mieści się w granicach fizjologicznych. Należy oczekiwać, że dalsze badania wyjaśnią szczegółowo te i inne wpływy przemian fosfolipidów (np. wpływ metylacji fosfolipidów na czynność receptorów komórkowych) w komórkach B wysp trzustkowych oraz udział tych przemian w procesie biosyntezy i wydzielania insuliny.