leczenie cukrzycy obejmuje; 1) przestrzeganie właściwej diety; 2) stosowanie leków przeciwcukrzycowych (insulina, doustne preparaty przeciwcukrzycowe); 3) wykorzystanie pracy mięśniowej w poprawie zaburzonej przemiany węglowodanów; 4) odpowiednio ukierunkowaną pedagogikę medyczną, czyli nauczanie chorego, jak ma on współżyć ze swoją chorobą. Ten ostatni punkt nabiera szczególnego znaczenia właśnie w leczeniu cukrzycy, ponieważ choroba trwa całe życie i wymaga aktywnej współpracy pacjenta z leczącym zespołem medycznym. Zasady pedagogiki medycznej w cukrzycy przedstawiono — w związku z rolą, jaką spełnia ona w adaptacji do choroby i adaptacji socjalnej. Wszystkie elementy leczenia są ważne i tylko kompleksowe ich stosowanie umożliwia poprawne wyrównanie cukrzycy zgodnie z przyjętymi obecnie kryteriami. Ten oczywisty postulat nie zawsze jest jednak w pełni rozumiany i realizowany. W związku z podstawowym znaczeniem, jakie w terapii cukrzycy ma insulina i doustne leki przeciwcukrzycowe — co znajduje zresztą wyraz w nazewnictwie poszczególnych typów tej choroby — wielu chorych, a nierzadko i lekarzy, jest skłonnych przypisywać drugoplanowe miejsce racjonalnemu odżywianiu się i włączaniu pracy fizycznej do programu terapeutycznego. Jak poucza doświadczenie kliniczne, wiele trudności w leczeniu cukrzycy (np. w razie jej „chwiejnego” przebiegu, przedwczesnego wystąpienia nieskuteczności doustnych leków przeciwcukrzycowych) można przezwyciężyć, wykorzystując we właściwych proporcjach wszystkie wyżej wymienione elementy terapii.