Dyskusja na temat, czy chorym na cukrzycę należy zabraniać spożywania cukru, czy też — odwrotnie — powinno im się to polecać, rozpoczęła się już w połowie ubiegłego stulecia i z dłuższymi przerwami trwa do chwili obecnej. W Polsce stosowanie cukru buraczanego (sacharozy) w żywieniu osób z cukrzycą, ma szczególnie długą tradycję. Ten sposób leczenia dietetycznego w tej chorobie zapoczątkował w okresie międzywojennym Jakub Węgierki kontynuował go do końca swojej aktywności zawodowej, dążąc przede wszystkim do poprawy bilansu węglowodanów, która występuje w miarę wzrostu ich spożycia, w tym także cukru (mimo równoczesnego nasilenia się cukromoczu). Efekty te były niekiedy szczególnie widoczne. W swojej monografii „Cukrzyca (diabetes mellitus)”, wydanej przez PZWL w 1954 r. Jakub Węgierko pisze: „…. na początku ostatniej wojny, kiedy nie można było otrzymać insuliny, chorym, którym groziła śpiączka kwasicowa, podawaliśmy 300—500 g i więcej cukru trzcinowego lub miodu na dobę i w ten sposób wywoływaliśmy u nich dostatecznie wysoki bilans węglowodanowy (+300 g i więcej), co wystarczało, by uchronić ich na pewien czas od grożącej im śpiączki”. Jakub Węgierko nie był w stanie ustalić, czy przewlekłe podawanie dużej ilości cukru (w diecie niskoenergetycznej 50 g, w diecie wysokoenergetycznej bez ograniczenia) wpłynęło na losy leczonych w ten sposób pacjentów, gdyż wielu z nich nie przeżyło wojny, zaś w okresie bezpośrednio po jej zakończeniu nie było warunków do podjęcia odpowiednich badań prospektywnych. W świetle współczesnej znajomości przemiany glukozy i następstw hiperglikemii należy sądzić, że spożywanie większej ilości cukru i spowodowana tym hiperglikemia stanowią rzeczywiste zagrożenie wcześniejszym występowaniem i większym nasileniem późnych powikłań w zakresie naczyń i nerwów obwodowych. Z tych właśnie względów podejmowane są wysiłki zmierzające do uzyskania u chorych na cukrzycę trwałej normoglikemii za pomocą stosowania urządzeń do ciągłego wlewu insuliny, czy też przez rygorystyczny system samokontroli, którego podstawą jest oznaczanie stężenia glukozy we krwi przez pacjenta w domu. Gwoli ścisłości trzeba stwierdzić, że przyrost glikemii po spożyciu sacharozy jest o połowę mniejszy niż po spożyciu glukozy i że w krótkotrwałym badaniu porównawczym, przeprowadzonym u tych samych chorych, którzy na zmianę otrzymywali dietę bez cukru oraz z określoną ilością tego składnika pożywienia przy zachowaniu izoenergetyczności obu diet, różnice w przebiegu glikemii dobowej i cukromoczu były niewielkie i nieznamienne. Nawet nieduże zwyżki glikemii, utrzymujące się całymi latami, stanowią jednak czynnik ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Wydaje się zatem słuszne traktowanie cukru (sacharozy) jedynie jako „środka słodzącego” i ograniczenie jego roli jako substratu energetycznego. W praktyce oznacza to ograniczenie jego spożycia wg wyżej podanych wskazówek. „Metoda Węgierki” wywarła bez wątpienia istotny wpływ na dalszy rozwój zasad żywienia chorych na cukrzycę w Polsce. Chociaż od ćwierćwiecza także w naszym kraju powszechnie ogranicza się spożycie cukru, to przecież stosowanie diety ubogotłuszczowej i bogatej w węglowodany (złożone) nastąpiło w Polsce o wiele wcześniej niż w innych krajach. Z „metody Węgierki” wywodzi się także coraz szerzej w święcie akceptowana zasada, że chory na cukrzycę może jeść wszystkie produkty, tylko we właściwej ilości i we właściwych proporcjach.
O autorze
Podobne wpisy
Ostatnie wpisy
zakątek zdrowia
Archiwa
- grudzień 2022
- listopad 2022
- sierpień 2022
- marzec 2022
- styczeń 2022
- wrzesień 2021
- sierpień 2021
- czerwiec 2021
- maj 2021
- kwiecień 2021
- grudzień 2020
- listopad 2020
- maj 2020
- kwiecień 2018
- marzec 2018
- luty 2018
- styczeń 2018
- grudzień 2017
- listopad 2017
- październik 2017
- wrzesień 2017
- sierpień 2017
- lipiec 2017
- czerwiec 2017
- maj 2017
- kwiecień 2017
- marzec 2017
- luty 2017
- styczeń 2017
Kategorie
Warto przeczytać
- RemisjaU około 30% dzieci w pierwszym okresie leczenia zapotrzebowanie na insulinę maleje w znacznym stopniu, dając obraz remisji. Ustępują wówczas objawy kliniczne …
- Kwasy tłuszczowe i związki ketonoweKwasy tłuszczowe zwiększają wydzielanie insuliny u niektórych gatunków. Efekt ten stwierdzono in vivo u psa, zaś in vitro u szczura. W badaniach …
- KatecholaminySpośród katecholamin biologicznie czynnych główny wpływ na metabolizm wywiera adrenalina. Jej fizjologiczna funkcja polega na szybkim uruchamianiu rezerw energetycznych organizmu i dostarczeniu …
- Choroba CushingaW chorobie Cushinga stężenie insuliny we krwi jest najczęściej zwiększone, podobnie jak u ludzi zdrowych, którym podano duże dawki glikokortykosteroidów. Nie jest …
- Proinsulina i peptyd CPierwszym produktem translacji mRNA w rybosomach jest pojedynczy polipeptyd, liczący u człowieka 110 aminokwasów, o masie cząsteczkowej około 11 500, który nazwano …
- Obliczenie wskaźnika insulinowegoOznaczając dostatecznie często glikemię po dożylnym wstrzyknięciu testowej dawki insuliny, można w jej przebiegu wyróżnić 3 okresy: 1 — trwający około 5 …
- Niekonwencjonalne sposoby podawania insulinyPodskórne wstrzyknięcia dużej dawki insuliny jeden lub kilka razy dziennie — także preparatów o działaniu przedłużonym — jest niefizjologiczne zarówno ze względu …
Zdrowie ukryte u jabłkach.
Nie ma na w Polsce ani na świecie drugiego takiego owocu, jak jabłko wartości odżywcze jabłka stawiają innym owocom bardzo wysoką poprzeczkę, …- Neuropatia przewodu pokarmowegoZaburzenia czynnościowe, spowodowane neuropatią wegetatywną, można wykazać na całej długości przewodu pokarmowego, jednak tylko nieliczne ujawniają się klinicznie i sprawiają dolegliwości. Wspólną …
- Utlenianie kwasów tłuszczowychUtlenianie kwasów tłuszczowych rozpoczyna się od ich aktywacji przez przejście w tioestry koenzymu A (acylo-CoA) przy udziale tiokinaz (ligaz) i ATP. Ponieważ …
- Choroba niedokrwienna sercaSpośród wszystkich jednostek klinicznych, zaliczanych do choroby dużych naczyń w cukrzycy, choroba niedokrwienna serca występuje najczęściej i jest główną przyczyną zgonów osób …
Najnowsze komentarze